Rokade
|
De rokade is een bijzondere zet uit het schaakspel. Het is de enige zet waarbij twee stukken verplaatst worden.
De rokade is een belangrijke zet voor het voltooien van de ontwikkeling in de opening. Ze brengt namelijk de koning min of meer in veiligheid en brengt tegelijk een toren in het spel. Het is de enige zet waarbij twee stukken betrokken zijn.
Men onderscheidt de lange en de korte rokade. In beide gevallen gaat de koning twee velden opzij en de toren gaat over de koning heen op het veld direct naast de koning. Bij de korte rokade gaat de koning dus van de e- naar de g-lijn en de toren van de h- naar de f-lijn. De toren springt daarbij als het ware over de koning heen. Bij de lange rokade gaat de koning van de e- naar de c-lijn en de toren van de a- naar de d-lijn.
|
De twee stukken moeten snel na elkaar, in een beweging, verzet worden. Het is het beste de koning eerst te verzetten, want als de toren eerst wordt gezet, dan kan de tegenstander veronderstellen dat de zet voltooid is.
De rokade mag niet uitgevoerd worden als:
- er al een zet met de koning gedaan is;
- er al een zet met de toren is gedaan;
- de koning schaak staat;
- de koning tijdens het rokeren een veld passeert dat door een vijandelijk stuk bestreken wordt;
- er een stuk tussen de koning en de toren staat;
- (uiteraard) de koning na de rokade schaak zou komen te staan.
Rokade wordt ook wel geschreven als rochade. Rokade is echter de voorkeursspelling volgens de officiële Nederlandse vertaling van de FIDE Regels voor het Schaakspel (KNSB, 2001) en volgens de Grote Van Dale.
[bewerk] Trivia
Een bijzondere rokade wordt wel eens voorgesteld: als een pion in de lijn met de koning promoveert tot een toren, dan kan een zeer lange rokade over het bord plaatsvinden. Met die toren hoeft immers geen zet te zijn gedaan. Deze rokade kan natuurlijk alleen plaatsvinden als ook aan de bovenstaande regels voldaan wordt. Het is echter niet waarschijnlijk dat dit in een serieuze partij voor zal komen.
In sommige landen (Afghanistan) hoort rokeren niet tot de spelregels, men mag daar echter wel eenmaal in het gehele spel een paardensprong uitvoeren met de koning.
