Overleg:Ras (plant)

Het stukje over homozygote rassen die niet veranderen via generatieve vermeerdering, komt mij wat raar over.

Volledige homozygotie is zeer zeldzaam. Er is vrijwel altijd wel een gen waar uitwisseling plaats vindt. Ik zou dit willen schrappen.

Maar natuurlijk zijn er wel rassen die gezaaid worden. Denk aan granen, mais, bonen, erwten etc. De genetische variatie binnen zo'n ras is zo gering dat de zaden van die rassen nog sterk lijken op de ouders. Het telen van zaaizaad is dan ook aan strikte regels gebonden en wordt gecontroleerd door zaaizaadleveranciers. Telers van zaaizaad moeten daarom vaak hun gewassen op contract telen. --Nijman 17 mrt 2004 15:56 (CET)

Noot: het lemma zoals dat nu bestaat (23 oktober) is tamelijk inaccuraat en bouwt meer op vooroordelen die gemeengoed zijn dan dat het werkelijke informatie geeft. Aangezien het lemma beschermd is tegen redactie wil ik graag verwijzen naar de engelse wikipedia die (vanaf 17 september tot nu) deze term veel beter uitlegt. Brya 23 okt 2005 13:16 (CEST)

De Engelse wikipedia is meer gericht op Amerika. In Nederland kennen we bijvoorbeeld geen plantpatenten. Ook mis ik de wetenschappelijke omschrijving van een ras, waar het Nederlandse lemma mee begint. Verder staan er geen fouten in en zeker geen vooroordelen. Ik verneem graag wat jij als vooroordelen aanmerkt, zodat een en ander verduidelijkt kan worden. Ben graag bereid om met jouw een er een beter artikel van te maken.Rasbak 23 okt 2005 14:42 (CEST)

De engelse wikipedia geeft in dit geval de feitelijke informatie. Een cultivar is iets dat door de bevoegde organen erkend is en waarop de ICNCP van toepassing is. Een plantenras is iets heel anders als een cultivar. Brya 30 okt 2005 14:51 (CET)

Dat moet ik toch ten stelligste ontkennen. Een plantenras is exact hetzelfde als een cultivar. De term cultivar wordt echter voornamelijk gebruikt in de sierteelt en boomteelt en de term ras in de land- en tuinbouw. Rasbak 30 okt 2005 16:46 (CET)

Nee. Zie Art 2.3 ICNCP. Brya 30 okt 2005 19:43 (CET)

Ik denk toch dat er begripsverwarring is. Zou je art 2.3 hier neer kunnen zetten? Ik ben 100% zeker dat cultivar en ras hetzelfde is. De Nederlandse wikipedia wijkt af van de Engelse en de Nederlandse is volgens mij niet juist. Dat een cultivar geen ras is is gewoon niet waar. Ook de definitie van cultivar is alleen juist op de engelse. Wat is vogens jou het verschil tussen een cultivar en een plantenras?Rasbak 30 okt 2005 20:03 (CET)

Enkele externe links:http://www.kwekersrecht.nl/ en http://www.cpvo.eu.int/index800.php. Rasbak 30 okt 2005 20:13 (CET)

Dank voor die links. Het lijkt me dat die links het inderdaad verduidelijken, deze gaan over het kwekersrecht (NL en EU) die wettelijke bescherming biedt voor een bepaald plantenras, respectievelijk in NL en EU (als ik het goed begrepen heb), en voor een bepaalde periode. Het Kwekersrecht zal min of meer overeenkomen met het patentrecht.

Een cultivar daarentegen is iets dat formeel een cultivarnaam krijgt (volgens de ICNCP), deze cultivarnaam geldt wereldwijd, maar biedt 0.0 wettelijke bescherming. Dit is ook de reden van Art 2.3:

"The English words "variety", "form", and "strain" or their equivalent in other languages must not be used for the word "cultivar" when fulfilling the Articles of this Code nor in translations of theis Code.

Note 4. Notwithstanding Art 2.3, in certain national and international or other legal conventions the word "variety" or its equivalent in other languages is a statutory or otherwise legal term used to denominate a proven variant that is distinct, uniform, and stable and is exactly equivalent to the word "cultivar" as defined in this Code.

Het gaat hier over twee geheel verschillende werelden. Brya 30 okt 2005 20:54 (CET)

Bedankt voor de teksten. Ik ga me maar eens verdiepen in de code. Wat ik bedoelde staat in note 4. In mijn beleving was er geen andere cultivar. Kan een cultivar kwekersrecht verkrijgen? Volgens mij wel. De naam blijft dan hetzelfde. Op dit moment begrijp ik absoluut niet het verschil tussen cultivar en variety (ras). Hoeft een cultivar niet distinct, uniform, and stable te zijn? Wat is dan een cultivar? De nakomelingschap van een plant? Generatief of vegetatief of zijn beide mogelijk? Moeten er twee lemma's komen, culivar en plantenras?Rasbak 31 okt 2005 08:00 (CET)

De laatste vraag is het makkelijkst. Er moeten ten minste twee verschillende lemma's komen. Een cultivar is vrij strak omschreven, zie de ICNCP (van 2004, het engelse lemma is ook redelijk op orde). Of een cultivar ook geregistreerd kan worden volgens kwekersrecht? In de praktijk zal het wel niet gebeuren, en of het theoretisch kan durf ik eigenlijk niet te zeggen. Brya 31 okt 2005 08:44 (CET)

Ik heb het lemma "ICNCP" hersteld. Dat was op orde, terwijl "cultivar" en "ras" nu in beweging zijn en het zo op het oog nog wel even zal duren voordat deze vaste vorm bereiken. Brya 31 okt 2005 12:33 (CET)

Ik zie dat we voortgang maken, met de invulling. Mooi zo! Ik kwam tegen dat de Plant en Zaaigoed Wet dit jaar herzien is. Is die eigenlijk al gepubliceerd? Brya 4 nov 2005 15:22 (CET)

De nieuwe wet is gepubliceerd en te vinden op [1] zie link staatsblad 184. Navraag bij anderen of cultivar hetzelfde is als ras leverde op dat deze inderdaad hetzelfde zijn. Rasbak 18:30, 9 november 2005 (CET)

Dank. Zoals ik het lees is het de bedoeling van de Nederlandse wetgever om "ras" heel breed te definiëren. Er zullen te onderscheiden zijn:

• ras dat beschermd is door kwekersrecht (al dan niet eveneens een cultivar)
• ras dat toegelaten is verhandeld te worden (al dan niet eveneens een cultivar)
• ras dat niet toegelaten is (een cultivar die niet aangemeld is of een oud landbouwgewas)

Een cultivar kan alleen dan niet een ras zijn als het niet berust op een afzonderlijk genotype? Brya 4 dec 2005 19:28 (CET)

Een ras is een groep van planten van hetzelfde of van verschillend genotype en dat bij de voor dat ras geëigende vermeerderingsmethode constant (bestendig) reproduceerbaar is. Naast een ras kent de wetgever ook groepen van planten die niet onder de rasdefinitie vallen, omdat ze bijvoorbeeld niet voldoende homogeen zijn. Bij calamiteiten (o.a.nieuwe ziekteuitbraak) kan de minister deze groepen van planten toch toelaten. In de bosbouw is er ook het begrip opstand, dat een afgebakend stuk terrein is met daarop de bomen waarvan zaad gewonnen kan worden. De bomen van een opstand moeten aan een aantal kwaliteitseisen voldoen wil het zaad voor bosaanleg in het verkeer mogen komen. Een cultivar is altijd een ras.Rasbak 4 dec 2005 20:43 (CET)

Dank. Ik blijf toch een beetje twijfelen over het laatste, met name door het "# kan worden gedefinieerd aan de hand van de expressie van eigenschappen die het resultaat is van een bepaald genotype of een combinatie van genotypen;" wat toch suggereert dat één bepaald genotype leidt tot één bepaald ras. Dus twee cultivars die hetzelfde genotype hebben zouden dan tot hetzelfde ras behoren.

In de praktijk zal bij deze brede definitie van ras bijna elke cultivar een ras zijn, hoewel het omgekeerde niet het geval is. Brya 18 dec 2005 09:01 (CET)

[bewerk] Cultivar-variëteit

Een cultivar is toch altijd een kweekproduct. Anders is het een varieteit toch?Rasbak 18 dec 2005 10:03 (CET)

Beslist niet. Een cultivar is een cultivar als het een stempel krijgt "cultivar". Een cultivar moet wel gekweekt worden, dus gecontinueerd worden in een niet-natuurlijke situatie. De herkomst mag best van natuurlijke herkomst zijn. Veel oude cultivars komen uit het wild.

Er zijn groepen planten waar ook nu nog bijna alle cultivars uit het wild komen. Er zijn andere groepen waar praktisch alle cultivars kweekproducten zijn. Het hangt er sterk van af hoeveel mensen zich er mee bezig houden: een nieuwe anjer cultivar zal vast een kweekproduct zijn.

Een plantengroep is een variëteit (in taxonomische zin) als het een stempel "variëteit" krijgt (en draagt). Wat eerst een variëteit was kan een cultivar worden; en zelfs een soort kan een cultivar worden. Het is allemaal een kwestie van welke status een plant heeft en onder welke Code. Daarom is het ook heel belangrijk om nauwkeurig te zijn. Brya 26 dec 2005 10:23 (CET)

Bedankt voor de verduidelijking. Rasbak 26 dec 2005 13:51 (CET)