Qt-toolkit
De Qt-toolkit (kortweg: Qt) is een grafische toolkit geschreven in C++. Qt werkt, zonder dat de code aangepast hoeft te worden, onder verschillende besturingssystemen en processorarchitecturen. Qt wordt ontwikkeld door Trolltech, een softwarefabrikant uit Noorwegen.
Hoewel Qt-toepassingen vooral in C++ geschreven worden (net als Qt zelf), zijn er interfaces naar Qt voor Python, Perl en C.
Qt wordt onder andere gebruikt door KDE, een vrije desktopomgeving voor UNIX-systemen, maar ook door toepassingen als Adobe Photoshop Album en Skype. Er zijn verder nog duizenden softwareproducten die Qt gebruiken.
[bewerk] Geschiedenis
Qt (origineel Quasar Toolkit) was het eerste product dat Quasar Technologies ontwikkelde. Men begon ermee in 1992, twee jaar voor de naamswijziging naar Trolltech in 1994. In 1996 was de eerste klant van Trolltech de ESA (Europese ruimtevaartorganisatie).
In 1997 werd het duidelijk dat KDE één van de belangrijkste gebruikersinterfaces zou worden voor GNU/Linux. Er waren veel mensen die zich er zorgen over maakten dat KDE dan afhankelijk zou worden van een commercieel bedrijf. Qt had toen immers nog geen vrije licentie (al mochten ontwikkelaars voor vrije software het wel gratis gebruiken).
Als gevolg hierop werden er twee projecten opgestart: de Harmony-toolkit; dit zou een vrije implementatie moeten worden van Qt, en GNOME; een geheel nieuwe gebruikersinterface die geen gebruik maakte van Qt maar van GTK+, een toolkit die wel volledig vrije software was. De Harmony-toolkit wordt nu niet meer ontwikkeld omdat Qt tegenwoordig wel een vrije licentie heeft, maar GNOME is uitgegroeid tot een ware tegenhanger van KDE.
Om te zorgen dat Qt toch gebruikt kon worden in een vrij besturingssysteem, stelde Trolltech samen met KDE een speciale organisatie in, de KDE Free Qt Foundation. Deze moest garanderen dat Qt altijd vrije software zou blijven, zelfs bij een faillissement. Daarbij werd Qt/X11 uitgegeven onder een speciale licentie, de QPL.
Dit leek goed te gaan, totdat iemand van de Free Software Foundation opmerkte dat de QPL incompatibel was met de GPL. Om een nieuw probleem te voorkomen zorgde Trolltech er in 2000 voor dat de volgende uitgave van Qt (toen 2.2) uitgebracht zou worden onder de GPL.
[bewerk] Soorten uitgaven
Er bestaan vier verschillende uitgaven van Qt, voor elk platform één:
- Qt/X11: Qt voor UNIX (vrije en commerciële licentie)
- Qt/Windows: de Windows-uitgave van Qt (vrije en commerciële licentie)
- Qt/Mac: Qt voor Mac OS X (vrije en commerciële licentie)
- Qt/Embedded: voor PDA's en Embedded Linux (Linux in apparaten)
Met de vrije uitgaven van Qt mogen alleen toepassingen geprogrammeerd worden die zelf ook vrije software zijn. Deze worden uitgegeven onder de QPL en de GPL, twee licenties voor vrije software. Met de commerciële uitgaven is het toegestaan zowel vrije als commerciële software te maken. Voor deze uitgaven moet de ontwikkelaar dan ook betalen.
Sinds versie 4 is er ook een vrije licentie voor de Windows-versie van Qt.