Nationaalsocialisme
| Politieke ideologieën |
|---|
|
Dit artikel is een deel van de |
|
|
|
|
| Portaal politiek· |
Het nationaalsocialisme of nazisme is de benaming van de ideologie waaronder de Duitse dictatuur van 1933 tot 1945 werd uitgevoerd.
Volgens deze ideologie was het Duitse nationale ras, het Arische ras, superieur aan alle andere rassen. Dit uitgangspunt vormde de legitimatie voor het uitbuiten, martelen en doden van andere rassen. Vooral Joden en Roma werden hiervan het slachtoffer gedurende de Tweede Wereldoorlog en gedurende de Holocaust. Aanhangers van het nationaalsocialisme worden ook wel nazi's genoemd. Het nationaalsocialisme komt voort uit het extreme nationalisme dat aan het einde van de negentiende eeuw een enorme bloei doormaakte. Dit extreme nationalisme werd gekenmerkt door antisemitisme en racisme. Ook plaatst het het groeps- en volksbelang boven het individuele belang en keert het zich sterk tegen het individualisme.
Het nationaalsocialisme kent sterke trekken van het sociaal-darwinisme, wat blijkt uit het feit dat men het 'biologisch bepaald' achtte om sociaal zwakkere elementen in de samenleving te elimineren. Hiermee werd bedoeld: de grootschalige euthanasie van mensen met het syndroom van Down, geestelijk en/of lichamelijk gehandicapten, enzovoort. Men beriep zich hierbij op de natuur waarin het recht van de sterkste overheerst. Om een superras te creëren werden jonge, Arische mannen (dat wil zeggen mannen met 'juiste' lichaamskenmerken zoals blond haar, blauwe ogen en goede verhoudingen) aangemoedigd om bij arische vrouwen (met dezelfde raskenmerken) kinderen te verwekken in een Lebensbornhuis. Deze mannen waren veelal lid van de SS. De ouders van de kinderen kenden elkaar niet persoonlijk en moesten de kinderen afstaan die vervolgens door de SS werden opgevoed, onderwezen in de nazi-ideologie.
Hoewel Hitler zich meer aangetrokken voelde tot de 'pseudo-wetenschappelijke' kant van het nationaalsocialisme, was Heinrich Himmler, de leider van de SS, geïnteresseerd in mystiek, kruidenleer en paranormale verschijnselen. Uit de SS werden blonde en blauwogige mannen gehaald die bijeenkwamen in een soort erediensten waarin de Germaanse mystiek herleefde. (zie: Jörg Lanz von Liebenfels, Thule)
De dictator Adolf Hitler kwam aan de macht als de leider van de Duitse politieke partij met de naam NSDAP (Nationaal-Socialistische Duitse Arbeiderspartij). Naar het Duitsland in deze periode wordt wel verwezen met de term nazi-Duitsland. Een van de eerste antisemitische acties van dit regime was de Kristallnacht op 9 november 1938.
Nazikopstukken waren: Heinrich Himmler, Reinhard Heydrich, Joseph Goebbels, Alfred Rosenberg, Albert Speer, Hermann Göring, Rudolf Hess, Karl Dönitz, Julius Streicher, Ernst Röhm, Baldur von Schirach, Joachim von Ribbentrop, Ernst Kaltenbrunner, Hans Frank, Wilhelm Frick, Walther Funk, Hjalmar Schacht, Arthur Seyss-Inquart, Alfred Jodl, Martin Bormann, Erich Raeder, Fritz Sauckel, Konstantin von Neurath, Hans Frische, Robert Ley, Gustav Krupp.
Het nationaalsocialisme is sinds de Tweede Wereldoorlog verboden in Duitsland, maar kleine groepen van mensen die de principes van het nationaalsocialisme aanhangen bestaan nog steeds, zowel in Duitsland als daarbuiten. Deze mensen worden neonazi's genoemd. Naast neonazi's bestaat er een gerelateerde groep die het bestaan van de Holocaust en andere historische feiten uit het nationaalsocialisme ontkennen, en over nazi-Duitsland en wat er gedurende die jaren gebeurde uitsluitend positieve geschiedenis schrijven (zie Holocaustontkenning).
Inhoud |
[bewerk] Nationaalsocialisme als vorm van socialisme
De opvattingen over hoeverre het nationaalsocialisme een deels nationalistische en een deels socialistische stroming was, lopen ver uiteen. Verschillende schrijvers (o.a. economen uit de Weense school) benadrukken dat de nazi’s antikapitalistisch waren, een keynesiaanse economische politiek en een grote verzorgingsstaat voorstonden, en derhalve op het economische vlak een socialistische politiek kenden. Hitler zelf stelde in een toespraak in 1922 dat het nationale en het socialistische bij elkaar hoorden. Volgens hem was het beginsel van de klassenstrijd toepasbaar op een rassenstrijd; in plaats van een strijd tussen onderworpen en heersende klassen, zou er volgens hem een nationale strijd gaande zijn tussen het onderworpen Duitse volk en het zogenaamd heersende Jodendom. Het zogeheten ‘wereldjodendom’ zou volgens de nazi’s de Duitsers willen overheersen via zowel het bolsjewisme (revolutionaire communisme) en het kapitalisme.
Verscheidene andere schrijvers en hedendaagse socialisten ontkennen echter ten stelligste dat het nationaalsocialisme een deels socialistische stroming is, omdat volgens hen de rassenstrijd een totaal verkeerde uitleg is van het begrip klassenstrijd, en het doel van de nazi’s niet was om het kapitaal eerlijker te verdelen, maar om het Jodendom en andere niet-Duitse groepen uit te roeien of te onderwerpen en het Duitse volk van meer Lebensraum te voorzien. Volgens hen was het socialisme in het begrip 'nationaalsocialisme' louter populistisch om een brede aanhang te krijgen onder het Duitse volk, maar hadden de nazi's vooral een eigen agenda die weinig met het socialisme te maken had. Otto Strasser plaatste in Der Nationale Sozialist van 4 juli 1930 dan ook een oproep aan alle socialisten om de NSDAP te verlaten. [1]
Binnen het nationaalsocialisme bestond aanvankelijk een "linkse" vleugel, vertegenwoordigd door Ernst Röhm, die een vorm van socialisme beperkt tot het Duitse volk voorstond. Deze werd echter in de Nacht van de Lange Messen (1934) geëlimineerd.
[bewerk] Schrijfwijze
Tijdens de Tweede Wereldoorlog gebruikten Nederlandse nationaalsocialisten de twee varianten nationaal-socialisme en nationaalsocialisme naast elkaar. Beide termen betekenden echter iets anders. De term nationaal-socialisme was in gebruik in kringen van de Nationaal-Socialistische Beweging in Nederland van Mussert en de zijnen, terwijl de term nationaalsocialisme in zwang was in de kringen van de Nederlandsche SS van Feldmeijer en de zijnen. In de 'burgerlijke' NSB-sferen schreef men nationaal-socialist en nationaal-socialistisch, terwijl men in het andere, meer 'radicale' SS-kamp, de termen nationaalsocialist en nationaalsocialistisch schreef. Dit was destijds een bewuste keuze, onder meer blijkend uit het volgende citaat:
- Het gaat nu niet meer om Duitschland of een ander land, het gaat kortweg om onze heele cultuur, om het eròp of eronder van ons ras, van de Grootgermaansche wereld. In overeenstemming hiermede heeft het Germaansche bewustzijn, de Noordras-hernieuwing, zich ontwikkeld van een nationale revolutie, van 'nationaal'-'socialisme' tot 'nationaalsocialisme', tot de vólksche revolutie van allen, die Germaansch bloed in de aderen hebben en daardoor de ziel van het Noordras in zich dragen.[2]
[bewerk] Noten
- ↑ Otto Strassers Die Sozialisten verlassen die NSDAP zoals geplaatst in "Der Nationale Sozialist" van 4 juli 1930.
- ↑ Storm, 12 december 1941, pagina 1 – geciteerd naar: M.C. van den Toorn: Wij melden u den nieuwen tijd: een beschouwing van het woordgebruik van de Nederlandse nationaal-socialisten. Den Haag, 1991, pagina 58. Zie ook: Leven in tweespalt van George Kettmann, Hilversum 1999, p. 20, noot 10, waarin dit onderwerp eveneens aan de orde wordt gesteld.
[bewerk] Gerelateerde onderwerpen
| Zie ook: |
|---|
 Portaal: Fascisme en nationaalsocialisme in Nederland . Fascisme in Nederland . Fascisme . Nationaalsocialisme |
