Møre og Romsdal

**Møre og Romsdal fylke**


Landsdeel	Vestlandet
Hoofdstad	Molde
Oppervlak - Totaal - Percentage	11^e plaats 15.121 km² 4,79 %
Bevolking - Totaal (2004) - Percentage - Verandering (10 jaar) - Bevolkingsdichtheid	7^e plaats 244.570 5,34 % 2,0 % 17/km²
Bruto Regionaal Product - Totaal (2001) - Percentage - BRP/persoon	6^e plaats 59.352 miljoen NOK 3,89 % 243.412 NOK

Møre og Romsdal is een provincie van Noorwegen waar 5,4% van de Noorse bevolking woont. Hierin zijn de drie oude fogderieeen (landschappen) Sunnmøre, Romsdal en Nordmøre opgenomen. Møre og Romsdal telt 38 gemeenten (3 stadsgemeenten) en grenst aan Sør-Trøndelag, Oppland en Sogn og Fjordane.

De provincie bestaat uit drie districten: Nordmøre (noordelijkst), Romsdal (in het midden) en Sunnmøre (zuidelijkst). Behalve de banden die handel en cultuur met zich mee bracht, getuigen overeenkomsten in de dialecten van Nordmøre en Sør-Trøndelag in het noorden, van Romsdal en Oppland in het oosten en van Sunnmøre en Sogn og Fjordane in het zuiden van veel onderling contact.

[bewerk] Feiten

Steden (stadsrechten): Ålesund (centrum van Sunnmøre, 1848), Molde (centrum van Romsdal, 1742) en Kristiansund (centrum van Nordmøre, 1742).
Rivieren: Rauma, Driva.
Bergen: Pyttegga (1,999 m), Storskrymten (1,985 m), Høgbøra (1,964 m), Såthorn (1,759 m), Kviteggja (1,717 m), Snota (1,669 m), Trollhetta (1,616 m), Råna (1,586 m), Seljebottinden (1,531 m), Kyrkjefjellet (1,482 m), Lauparen (1,434 m), Smisetnebba (1,175 m), Blæja (1,142 m), Skåla (1,128 m), Blåskjerdingen (1,069 m), Snøtinden (1,027 m).

Beschermd natuur, 160 gebieden, 2663km²:

Nationaalpark - 1(580km²):

Dovrefjell-Sunndalsfjella (580km² in Møre og Romsdal, overige 1113 km² in Sør-Trøndelag en Oppland), opgericht 1974, vergroot 2002.

Natuurreservaten - 145 (land- en zeeareaal: totaal 194km²).

Beschermd landschap - 14 (1889km²)

Fylkesmann (CvdK): Ottar Befring
Fylkesordfører: Jon Aasen (AP)
Bekende mensen

Ragnvald Mørejarl en Gange-Rolv, vikingen.

Ole Gunnar Solskjær, voetballer

Kjell Magne Bondevik, politicus, premier

Andrine Flemmen, alpinist

Bjørnstjerne Bjørnson, auteur

Martin Linge, (1894-1941), officier, een leider van de weerstand tegen de Duitsers 2WO.

Ivar Aasen, (1813–1896), maker van het nieuwnoors

De provincie is bewoond vanaf vroeg in de stenen tijdperk.
Møre og Romsdal Fylkesbåtar (MRF) is de belangrijkste veermaatschappij van deze provincie en werd opgericht in 1921. Veel diepe fjorden en bewoonde eilanden kenmerkt deze provincie, en Møre og Romsdal is afhankelijk van deze veerdiensten (geweest).

[bewerk] Geografie & topografie

De bergbodem is gevormd tijdens de Caledonische plooiing. De plooiing is zuidwest-noordoost georiënteerd en parallel met de plooien zijn fjorden en dalen uitgesleten door water en ijs. Later is de berggrond opnieuw, dwars hierop gebarsten en wederom heeft water en ijs deze barsten verweerd en dalen, zee-engtes en korte fjorden gemaakt. Deze kruisende systemen maakt het moeilijk en duur om een goed wegennet te maken.

In deze provincie zijn er veel veerboten voor autotransport, ook al hebben de meeste van de dichtbevolkte eilanden reeds brugverbindingen met het vasteland en/of andere eilanden.

De beste gebieden voor landbouw zijn in de middelste en innere gebieden van Nordmøre en op het schiereiland van Romsdal, belangrijkst is het melkveehouderij. Het visserij is belangrijker hier dan in de overigen provincies in het westen van Noorwegen, en de vissersvloot (in het bijzonder van Sunnmøre) is in bezit van vele en moderne trawlers en andere schepen die langs de Noorse kust, in de Noordzee en verder weg vissen. Er zijn ook veel viskwekerijen hier. De industrie is hoofdzakelijk gebaseerd op het verwerken van vis, bouw van boten en schepen en uitrusting voor de vissersvloot. Verder is het bouwen van offshore-platforms, meubelindustrie (in het bijzonder te Sunnmøre), textielindustrie (Romsdal) en aluminium-industrie te Sunndalsøra, Nordmøre. Møre og Romsdal Fylkesbåtar (MRF) is de belangrijkste veermaatschappij van deze provincie (opgericht 1921). Møre og Romsdal is afhankelijk van deze veerdiensten (geweest). Het hoofd-vliegveld Vigra ligt bij Ålesund en er zijn kleinere vliegvelden ook bij Kristiansund en Molde. Naast Torvik te Lerøy doet Hurtigruten ook Ålesund, Kristiansund en Molde aan.

[bewerk] De districten van Møre og Romsdal

[bewerk] Het wapen

Het wapen bestaat uit drie gouden vikingschepen van voren gezien tegen een blauwe achtergrond en is getekend door Harald Hallstensen.

Het motief heet Nordvegen oftewel de weg naar het noorden. Hiermee wordt ter uitdrukking gebracht dat de fjorden de belangrijkste wegen waren in de oude tijd in deze provincie. De drie schepen symboliseren de drie districten (fogderi), Sunnmøre, Romsdal en Nordmøre.

Het wapen werd aangenomen door het fylkesting (provinciale staten) 15 maart 1978, maar is heraldisch niet goedgekeurd vanwege de illusie van diepte die de drie schepen wekken en het is hierdoor ook niet door een koninklijke resolutie "beschermd".

Het wapen heeft een "roepnaam" gekregen, namelijk de hond, de kat en de muis. Het naampje knipoogt naar de vriendelijke wedstrijd tussen de drie districten. Het is niet duidelijk welk van de drie districten voorop is.

[bewerk] De provinciale bloem

Provincie-bloem Møre og Romsdal

Steenbreek (Saxifraga cotyledon), in het Noors bergfrue, is door de Fylkesmann aanbevolen als een van de symbolen van Møre og Romsdal. Deze bloem is zeldzaam in Europa, zij komt soms voor op IJsland, in de Alpen en de Pyreneeën, en is vrij gewoon in Noorwegen. Er is geen historische achtergrond hiervoor, anders dat in 1987 professor Olav Gjærevoll (toenmalig leider van de Noorse Botanische Vereniging) initiatief nam om dit te reguleren voor alle provincies. Over het algemeen werden er bloemen/planten gekozen die typisch (of uniek) zijn voor hun provincie.

[bewerk] Externe links

		Provincie Møre og Romsdal - Gemeenten
Ålesund \| Aukra \| Aure \| Averøy \| Eide \| Fræna \| Frei \| Giske \| Gjemnes \| Halsa \| Haram \| Hareid \| Herøy \| Kristiansund \| Midsund \| Molde \| Nesset \| Norddal \| Ørskog \| Ørsta \| Rauma \| Rindal \| Sande \| Sandøy \| Skodje \| Smøla \| Stordal \| Stranda \| Sula \| Sunndal \| Surnadal \| Sykkylven \| Tingvoll \| Ulstein \| Vanylven \| Vestnes \| Volda
Møre og Romsdal \| Noorse Provincies

		Noorse Provincies
Akershus \| Aust-Agder \| Buskerud \| Finnmark \| Hedmark \| Hordaland \| Møre og Romsdal \| Nordland \| Nord-Trøndelag \| Oppland \| Oslo \| Østfold \| Rogaland \| Sogn og Fjordane \| Sør-Trøndelag \| Telemark \| Troms \| Vest-Agder \| Vestfold
Noorwegen