Lijst van Byzantijnse keizers
Het Byzantijnse Rijk is een voortzetting van het oostelijk deel van het Romeinse Rijk na de val van het westelijk deel in 476. De splitsing van het Romeinse Rijk begint wanneer Diocletianus in 284 het Keizerrijk in een Westelijk en Oostelijk deel verdeelt voor bestuurlijke doeleinden. Een diepere splitsing tussen Oost en West vindt plaats vanaf 364. Men kan echter reeds spreken van het Byzantijnse Rijk wanneer Constantijn de Grote de hoofdstad in 330 van Rome verplaatst naar de Griekse stad Byzantium aan de Bosporus, het latere Constantinopel. De definitieve splitsing was in 395 toen de laatste keizer die over het onverdeelde rijk heerste stierf.
Voor de lijst keizers vanaf het begin van het keizerrijk tot de val van het westelijke gedeelte, zie Keizers van Rome.
Inhoud |
[bewerk] Legenda
| Kleur | Betekenis |
|---|---|
| Onder- of medekeizer | |
| Tegenkeizer |
[bewerk] Vroege Bijzantijnse Rijk
| Keizer | Volledige naam | Regeringsperiode | Opmerking |
|---|---|---|---|
| Dynastie van Constantijn | |||
| Constantijn I | Flavius Valerius Constantinus | 306–337 | Stichtte Constantinopel |
| Calocaerus | onbekend | 333/334 | Tegenkeizer op Cyprus |
| Dalmatius | Flavius Dalmatius | 335–337 | Onderkeizer van zijn oom Constantijn |
| Hannibalianus | Flavius Hannibalianus | 335–337 | Rex Regum et Ponticarum Gentium |
| Constantius II | Flavius Julius Constantius | 337–361 | Keizer in het oosten, sinds 353 alleenheerser |
| Constantius Gallus | Flavius Constantius Gallus | 351–354 | Neef van Constantius II, onderkeizer in Syrië |
| Julianus Apostata | Flavius Claudius Iulianus | 355–361 (Caesar) 361–363 |
|
| Jovianus | Flavius Iovianus | 363–364 | Geen lid van de dynastie van Constantijn |
| Dynastie van Valentinianus | |||
| Valens | Flavius Valens | 364–378 | |
| Procopius | onbekend | 365–366 | Tegenkeizer in het oosten, geëxecuteerd |
| Marcellus | onbekend | 366 | Tegenkeizer in het oosten, geëxecuteerd |
| Dynastie van Theodosius | |||
| Theodosius I | Flavius Theodosius | 379–395 | Keizer in het oosten, sinds 394 laatste heerser over het gehele rijk |
| Arcadius | Flavius Arcadius | 395–408 | Keizer in het oosten, zoon van Theodosius |
| Theodosius II | Flavius Theodosius | 408–450 | Keizer in het oosten |
| Marcianus | Flavius Marcianus | 450–457 | Keizer in het oosten, aangetrouwd lid van de dynastie |
| Thracische dynastie | |||
| Leo I | Leo | 457–474 | |
| Leo II | Leo | 474 | |
| Zeno | Tarasicodissa Zeno |
474–491 | |
| Basiliscus | Flavius Basiliscus | 475–476 | Tegenkeizer, stierf in ballingschap |
| Anastasius I | Anastasius | 491–518 | |
| Dynastie van Justininianus | |||
| Justinus I | Flavius Iustinus | 518–527 | |
| Justinianus I | Flavius Petrus Sabbatius Iustinianus | 527–565 | |
| Justinus II | Flavius Iustinus | 565–578 | |
| Tiberius I Constantijn | Flavius Tiberius Constantinus | 574–578 (Caesar) 578–582 |
Regeerde sinds eind 574 namens de geesteszieke Justinus II |
| Mauritius | Flavius Mauricius Tiberius | 582–602 | Geëxecuteerd door Phocas |
| Phocas | Flavius Phocas | 602–610 | Geen lid van de dynastie |
| Keizer | Volledige naam | Regeringsperiode | Opmerking |
[bewerk] Dynastie van Heraclius
| Keizer | Volledige naam | Regeringsperiode | Opmerking |
|---|---|---|---|
| Heracliden | |||
| Heraclius | Flavius Heraclius | 610–641 | |
| Constantijn III | Herakleios Konstantinos | 641 | |
| Heraclonas | Konstantinos Herakleios | 641 | Stierf in ballingschap |
| Constans II | Konstantinos | 641–668 | |
| Constantijn IV | Konstantinos Pogonatos | 668–685 | |
| Justinianus II | Ioustinianos Rhinotmetos | 685–695 705–711 |
|
| Niet-dynastieke keizers | |||
| Leontius | Leon | 695–698 | |
| Tiberius II | Apsimaros, Tiberios |
698–705 | |
| Philippicus | Philippikos Bardanes | 711–713 | |
| Anastasius II | Artemios, Anastasius |
713–715 | |
| Theodosius III | Theodosios | 715–717 | |
| Keizer | Volledige naam | Regeringsperiode | Opmerking |
[bewerk] Beeldenstrijd
| Keizer | Volledige naam | Regeringsperiode | Opmerking |
|---|---|---|---|
| Syrische dynastie | |||
| Leo III | Leon o Isauros | 717–741 | |
| Constantijn V | Konstantinos Kopronymos | 741–775 | |
| Artabasdus | Artabasdos | 741–743 | Tegenkeizer |
| Leo IV | Leon o Chasaros | 775–780 | |
| Constantijn VI | Konstantinos | 780–797 | |
| Irene | Eirene | 797–802 | Eerste keizerin |
| Niet-dynastieke keizers | |||
| Nicephorus I | Nikophoros Logothetes, Nikephoros Genikos |
802–811 | |
| Stauracius | Staurakios | 811 | |
| Michaël I | Michael Rhangabes | 811–813 | |
| Leo V | Leon o Armenios | 813–820 | |
| Amorische dynastie | |||
| Michaël II | Michael Psellos | 820–829 | Liet Leo V vermoorden |
| Thomas | Thomas | 820–822 | Tegenkeizer, Slavisch veldheer, geëxecuteerd |
| Theophilus | Theophilos | 829–842 | |
| Michaël III | Michael Methousos | 842–867 | |
| Keizer | Volledige naam | Regeringsperiode | Opmerking |
[bewerk] Macedonische dynastie
| Keizer | Volledige naam | Regeringsperiode | Opmerking |
|---|---|---|---|
| Macedonische Dynastie | |||
| Basilius I | Basileios o Makedon | 867–886 | |
| Leo VI | Leon o Philosophos | 886–912 | |
| Alexander | Alexandros | 912–913 | |
| Constantijn VII | Konstantinos Porphyrogennetos | 913–959 | |
| Romanus I | Romanos Lakapenos | 920–944 | |
| Romanus II | Romanos | 959–963 | |
| Nicephorus II | Nikephoros Phokas | 963–969 | |
| Johannes I | Ioannes Tzimiskes | 969–976 | |
| Basilius II | Basileios o Bulgaroktonos | 976–1025 | |
| Constantijn VIII | Konstantinos | 1025–1028 | |
| Romanus III | Romanos Argyros | 1028–1034 | |
| Michaël IV | Michael o Paphlagon | 1034–1041 | |
| Michaël V | Michael o Kalaphates | 1041–1042 | |
| Zoë | Zoe | 1042 | |
| Theodora | Theodora | 1042 1055–1056 |
Zuster van Zoë |
| Constantijn IX | Konstantinos Monomachos | 1042–1055 | |
| Georgius | Georgios Maniakes | 1042–1043 | Tegenkeizer |
| Michaël VI | Michael Stratiotikos | 1056–1057 | Geen lid van de Macedonische dynastie |
| Keizer | Volledige naam | Regeringsperiode | Opmerking |
[bewerk] Comnenen, Ducae en Angeli
| Keizer | Volledige naam | Regeringsperiode | Opmerking |
|---|---|---|---|
| Comnenus | |||
| Isaäk I | Isaakios Komnenos | 1057–1059 | |
| Ducas | |||
| Constantijn X | Konstantinos Doukas | 1059–1067 | |
| Romanus IV | Romanos Diogenes | 1068–1071 | Geen lid van het de dynastie Ducas |
| Michaël VII | Michael Doukas, Michael Parapinakes |
1071–1078 | |
| Nicephorus III | Nikephoros Botaneiates | 1078–1081 | Geen lid van de dynastie Ducas |
| Comnenus | |||
| Alexius I | Alexios Komnenos | 1081–1118 | |
| Johannes II | Ioannes Komnenos | 1118–1143 | |
| Manuel I | Manouel Komnenos | 1143–1180 | |
| Alexius II | Alexios Komnenos | 1180–1183 | |
| Andronicus I | Andronikos Komnenos | 1183–1185 | Geëxecuteerd |
| Angelus | |||
| Isaäk II | Isaakios Komnenos | 1185–1195 1203–1204 |
|
| Alexius III | Alexios Angelos | 1195–1203 | Vluchtte voor de kruisvaarders |
| Alexius IV | Alexios Angelos | 1203–1204 | Geëxecuteerd |
| Alexius V | Alexios Mourtzouphlos | 1204 | Geëxecuteerd |
| Keizer | Volledige naam | Regeringsperiode | Opmerking |
[bewerk] Lascariden en Paleologen
| Keizer | Volledige naam | Regeringsperiode | Opmerking |
|---|---|---|---|
| Lascariden | |||
| Theodorus I | Theodoros Laskaris | 1204–1222 | Stichtte het Keizerrijk Nicea |
| Johannes III | Ioannes Doukas Batatzes | 1222–1254 | |
| Theodorus II | Theodoros Laskaris | 1254–1258 | |
| Johannes IV | Ioannes Laskaris | 1258–1261 | |
| Paleologen | |||
| Michaël VIII | Michael Palaiologos | 1259–1282 | |
| Andronicus II | Andronikos Palaiologos | 1282–1328 | |
| Michaël IX | Michael Palaiologos | 1294–1320 | Zoon en medekeizer van Andronicus II |
| Andronicus III | Andronikos Palaiologos | 1328–1341 | |
| Johannes V | Ioannes Palaiologos | 1341–1391 | |
| Johannes VI | Ioannes Kantakouzenos | 1347–1354 | |
| Andronicus IV | Andronikos Palaiologos | 1376–1379 | |
| Johannes VII | Ioannes Palaiologos | 1390 1399–1402 |
|
| Manuel II | Manouel Palaiologos | 1391–1425 | |
| Johannes VIII | Ioannes Palaiologos | 1425–1448 | |
| Constantijn XI | Konstantinos Palaiologos Konstantinos Dragases |
1448–1453 | Laatste Byzantijnse keizer |
| Keizer | Volledige naam | Regeringsperiode | Opmerking |
