La Fontana dei Quattro Fiumi
La fontana dei Quattro Fiumi, ofwel De Vier Stromen Fontein, is een fontein in barokke stijl op het Piazza Navona te Rome, vervaardigd door Gian Lorenzo Bernini in de jaren 1648 tot 1651. De fontein is gemaakt van travertijn, een soort kalkafzetting die op marmer lijkt. Ook de wijk waarin deze fontein heet Piazza Navona.
Inhoud |
[bewerk] Het ontstaan
Over het ontstaan is een anekdote bekend: In het jaar 1651 vond paus Innocentius X dat het tijd was voor een mooi monument op zijn plein. Alle kunstenaars zouden het een grote eer vinden om zo'n belangrijke fontein te ontwerpen voor een paus. De Paus kon dus kiezen wie hij zou aanstellen voor deze klus. Om hem te helpen kiezen organiseerde de paus een wedstrijd. Op die manier kon Borromini bouwen aan dit kunstwerk. Het zou een minder uitbundig werk worden als dat er nu werkelijk staat. Dat komt omdat Bernini voor de paus kwam te werken. Bernini mocht het werk maken omdat hij ervoor zorgde dat Olymphia Maidalchini, de schoonzus van Innocentius X een zilveren model van de fontein kreeg. Vervolgens zorgde Bernini dat zij dit aan de paus zou laten zien en het aan hem zou geven. De paus was zo onder de indruk dat hij vanaf dat moment Bernini in staat stelde de centrale fontein af te maken.
[bewerk] Naamgeving
De fontein heeft zijn naam te danken aan de beelden die erop geplaatst zijn. Zij stellen namelijk vier belangrijke wereldrivieren voor. De eerste staat voor de Ganges in Azië, uitgebeeld door een riviergod die een boom in zijn handen heeft. De Donau in Europa wordt uitgebeeld door een sterk renpaard. De Nijl uit Egypte wordt uitgebeeld door een boomgod met een doek over zijn hoofd. En als laatste wordt de Rio de la Plata uit Zuid-Amerika uitgebeeld door een riviergod met een stapel muntstukken eromheen. Dit zou symbool staan voor bodemschatten in het gebied van de Rio de la Plata (Zuid-Amerika).
Ook over het beeld van de Rio de la Plata is een kleine anekdote bekend. De god steekt zijn hand uit en lijkt weg te duiken uit angst dat de gevel van Sant'Agnese in Agone op hem valt. Bernini zou dit gedaan hebben omdat die kerk door zijn grote rivaal Borromini is gebouwd. Dit verhaal klopt zeer waarschijnlijk niet, aangezien de fontein enkele jaren eerder gebouwd was dan de kerk.
[bewerk] Obelisk
Heel duidelijk aanwezig is de Egyptische obelisk van rood graniet die in het midden van de fontein omhoog rijst. Uit de inscripties in Hiërogliefen blijkt deze in het jaar 81 gemaakt is voor de Romeinse keizer Domitianus. Later is deze obelisk gebruikt in een tempel voor de grieks-egyptische god Serapis en later voor het Circus van Maxentius, een renbaan ten zuiden van het oude Rome bij de Via Appia. Innocentius X besloot de, ondertussen omgevallen en gebroken, obelisk te herbruiken. Op deze obelisk is zijn familiewapen aangebracht: de duif met de olijftak. Verder zijn nog onder andere een palmboom, een leeuw, een slang, twee dolfijnen en een armadillo te zien. De obelisk is 16,54 meter hoog. Het samenbrengen van architectuur en beeldhouwwerk in deze fontein was revolutionair ten opzichte van andere fonteinen in Rome toentertijd.
