IJmondlijn

De IJmondlijn , ook wel vislijn genoemd, is een spoorweg tussen Amsterdam en IJmuiden. Sinds 1999 is de lijn buiten gebruik, maar er zijn plannen om deze te reactiveren.

Tot 1983 was er een een dubbelsporige elektrische treindienst tussen Haarlem – IJmuiden Hoofdstation. De lijn tussen Velsen en IJmuiden is in 1883 geopend als zijlijn van de lijn Haarlem – Uitgeest, die al in 1867 geopend was door de HSM. Sinds de ingebruikname van de Velsertunnel in 1957 lag de splitsing bij het nieuwe station Santpoort-Noord. De lijn Haarlem – IJmuiden werd geëlektrificeerd in 1927, het traject Velsen-IJmuiden Oost – Uitgeest in 1931.

De lijn kende zes stations: Westerveld, Velsen Zeeweg, Velsen-IJmuiden Oost, IJmuiden Casembrootstraat, IJmuiden Julianakade en IJmuiden. Tot de lijn in 1983 werd gesloten, bleven alle stations geopend. Nu zijn van de eerste vier haltes de perrons nog steeds aanwezig, zij het onder een dikke laag onkruid.

Mede door de ligging aan de rand van de bebouwing van IJmuiden, was de lijn uiteindelijk onrendabel en is deze na honderd jaar gesloten voor reizigersverkeer. In januari 1984 is de bovenleiding tussen Santpoort-Noord en IJmuiden Hoofdstation verwijderd. Ook zijn twee grote emplacementen gesloopt in 1985. In zomer van 1989 is het tweede spoor verwijderd.

Het goederenvervoer over deze spoorlijn bleef bestaan tot oktober 1994. Dit betrof voornamelijk visvervoer in koelwagens, en gaf de lijn zijn bijnaam, vislijn. Tijdelijk was er toeristenverkeer tussen juli 1996 en december 1999, uitgevoerd door het bedrijf Lovers Rail dat zich naast de NS op de reizigersvervoer wilden gaan richten, en dat daarmee de eerste niet-NS reizigersvervoerder in Nederland werd. Sindsdien ligt de lijn weer stil.

Anno 2006 zijn er verschillende plannen over wat er met de lijn moet gaan gebeuren. Er zijn plannen om een deel van de lijn weer te activeren en een lightrailverbinding aan te leggen door het centrum van IJmuiden. Deze zou dan 'heel IJmuiden' aandoen in plaats van de wijken direct tegen het Noordzeekanaal. De stichting WIJS (werkgroep IJmuiderspoorlijn) is momenteel bezig de lijn te renoveren en van onkruid en ander ongedierte te ontdoen. Ze willen in de politiek bewijzen dat de lijn nog best rendabel is en hebben onlangs (14 juli 2006) een handtekeningenactie gehouden in Velsen. De gemeenten hebben besloten het baanvak tussen Driehuis-Westerveld en IJmuiden nog tot 2008 ongemoeid te laten.

Na het avontuur met Lovers Rail geloven nog weinig mensen in een nieuwe herlevingsperiode van de IJmuiderlijn.