György Konrád
György Konrád (2 april 1933, Berettyóújfalu (bij Debrecen)) is een joods-Hongaarse schrijver, die wordt gezien als één van de belangrijkste schrijvers van de twintigste eeuw. Hij staat bekend als een sterk voorstander van individuele vrijheid.
Inhoud |
[bewerk] Biografie
Konrád studeerde literatuurwetenschappen, sociologie en psychologie aan de Loránd Eötvös Universiteit in Boedapest. Tot 1988 was zijn werk in Hongarije verboden. Konrád was van 1990 tot 1993 voorzitter van de internationale schrijversorganisatie PEN en is, sinds 1997, voorzitter van de Berlijns-Brandenburgse Kunstacademie. Hij is lid van de landelijke raad van de partij SZDSZ. Sinds 1991 is hij voorzitter van het magistraat in Boedapest. Ook was hij in 1991 was hij een van de oprichters van het Democratisch Charter.
[bewerk] Werk
De schriftuur van Konrád kan worden omschreven als 'autofictie': hij gebruikt elementen uit zijn bewogen leven om een associatieve, meeslepende vertelstijl te ontwikkelen waarin reflecties over politiek, samenleving, individu en persoonlijk levenslot door elkaar worden geweven. Konrád ontkwam als kind ternauwernood aan de uitmoording door de nazi's van alle Joden in het dorp van zijn jeugd, en werd tijdens het communistisch bewind dan weer de mond gesnoerd door de censuur die het 'socialistisch realisme' aan kritische auteurs oplegde. Konrád bleef schrijven en aanvankelijk ondergronds en in het buitenland publiceren, tot hij na de val van het communisme vrijelijk kon reizen, spreken en publiceren. Tijdens de communistische jaren schreef hij samen met Ivan Szelényi 'Die Intelligenz auf dem Weg zur Klassenmacht' (1978), een sociologische studie over de mogelijkheden om intellectuele kritiek te uiten onder een communistisch regime.
[bewerk] Vertalingen
Voor het bredere Nederlandstalige publiek werd Konrád beroemd door zijn deelname aan een reeks televisie-interviews voor de VPRO olv Wim Kaizer (Nauwgezet en wanhopig').
György Konrád is sindsdien een van de meest vertaalde hedendaagse Hongaarse auteurs. Veel van zijn boeken werden in het Nederlands vertaald, onder meer Tuinfeest (Van Gennep 1989), De Stedebouwer (Van Gennep 1995), Nalatenschap (Van Gennep 1999), en onlangs Zonsverduistering (De Bezige Bij 2004) en Geluk (De Bezige Bij 2004).
[bewerk] Prijzen
- 1984 - J.G. Herder-Prijs voor zijn verdiensten op het gebied van de culturele betrekkingen tussen Oost en West
- 1985 - Europese Essay Prijs van de Charles-Veillon-Stichting voor Antipolitika
- 1986 - Prijs van de Scandinavische Federatie van Vredeswetenschappers
- 1986 - Südwestfunkpreis der Literatuurwetenschappers
- 1989 - Maecenas Prijs (Boedapest)
- 1990 - Manès-Sperber Prijs
- 1991 - Vredesprijs van de Duitse Boekhandel
- 2001 - Internationale Karelsprijs Aken
[bewerk] Bibliografie
- 1969 - A látogató (De bezoeker) (roman)
- 1969 - Új lakótelepek szociológiai problémái (essay) (samen met Iván Szelényi)
- 1975 - Kitörés (samen met Péter Bacsó and Péter Zimre)
- 1977 - A függetlenség lassú munkája (essay)
- 1977 - A városalapító (roman) (De stedebouwer)
- 1978 - Az értelmiség útja az osztáslyhatalomhoz (essay) (samen met Iván Szelényi)
- 1978 - A cinkos (De medeplichtige)
- 1980 - Az autonómia kísértése
- 1981 - Az állami ember és a cenzúra
- 1983 - Antipolitika
- 1989 - Kerti mulatság (Tuinfeest)
- 1990 - Európá köldökén (De oude brug)
- 1991 - Az újjászületés melankóliája
- 1994 - Köóra, pesti szalon (De stenen klok)
- 1998 - Hagyaték (Nalatenschap)
- 2001 - Elutazás és hazatérés (Geluk)
- 2003 - Fenn a hegyen napfogyatkozáskor (Zonsverduistering)
[bewerk] Vertalingen
- 1976 - De bezoeker (roman) (vertaald door Hans Hom)
- 1986 - De medeplichtige (roman) (vertaald door Jan Versteeg) (ISBN 906012670X)
- 1988 - Tuinfeest (roman) (vertaald door Henry Kammer) (ISBN 9060127714)
- 1990 - Langzame opmerkingen in een snelle tijd. Berichten uit Boedapest en elders (vertaald door Erzsó Alföldy et al.) (ISBN 9060128478)
- 1995 - De stedebouwer (roman) (vertaald door Peter Masthoff en Minne Buwalda) (ISBN 9060129598)
- 1996 - De stenen klok (roman) (vertaald door Henry Kammer) (ISBN 9055150800)
- 1997 - De oude brug. Dagboekaantekeningen en overpeinzingen uit de jaren tachtig en negentig (vertaald door Ineke Molenkamp-Wiltink) (ISBN 9055150207)
- 1999 - De oorlog in Joegoslavië. (En wat erna kan komen) (vertaald door Peter Masthoff) (ISBN 905515251X)
- 1999 - Amsterdam (vertaald door Györgyi Dandoy) (ISBN 9055152439)
- 1999 - Nalatenschap (roman) (vertaald door Mari Alföldy) (ISBN 905515220X)
- 2001 - De onzichtbare stem (essays) (vertaald door Györgyi Dandoy) (ISBN 9055152579)
- 2002 - Geluk (vertaald door Henry Kammer) (ISBN 9023404335) (ISBN 9023414756)
- 2004 - Zonsverduistering (vertaald door Robert Kellermann) (IBN 9023412915) (ISBN 9023418069)
