Coriovallum
Coriovallum (Heerlen), was een Romeinse nederzetting die gebouwd werd aan het begin van onze jaartelling. De plaats was gelegen in de Romeinse provincie Germania Inferior, op het kruispunt van twee belangrijke heirbanen, die van Boulogne sur Mer naar Keulen en die van Xanten naar Trier.
Volgens hedendaagse inzichten zou de Romeinse naam die de afgelopen eeuwen gehanteerd is, een spelfout zijn en had het moeten zijn Cortovallum (zo ook op de Peutinger kaart). Het betekent dan Versterkte Hof.
Ook al suggereert de uitgang vallum (vallum = uitstekend gelegen versterking of legerplaats) dat de plaats niet meer dan een Romeinse versterking of wachtpost is geweest, de vondsten geven een heel ander beeld.
Die laten een dorp met een specifiek burgerlijk karakter zien. In het huidige Heerlen zijn in de grond en in kelders van woonhuizen nog sporen van Romeinse woonhuizen te vinden. Meer dan veertig pottenbakkersovens zijn er gevonden (de Heerlense Uilestraat dankt zijn naam aan deze vondsten: ölles = potje), maar ook een badcomplex vanaf de 2e eeuw en de resten van Romeinse boerderijen en landhuizen. Het badcomplex van Coriovallum is nog altijd te bewonderen in het Thermenmuseum in Heerlen. Een reconstructie van het complex is bovendien te vinden in het themapark Archeon in Alphen aan den Rijn.