Chinese oudheid
De Chinese oudheid neemt een aanvang met de Xia-dynastie, die algemeen beschouwd mag worden als de eerste dynastie van het oude China, en eindigt met de val van de Han-dynastie en de periode van de Drie Koninkrijken, die het begin van de Chinese middeleeuwen inleiden.
Inhoud |
[bewerk] Chronologie van de Chinese oudheid
Er bestaat geen eenduidigheid over de chronologie van de Zhou-, de Shang- (en de Xia-dynastie). De oudste datum in de geschiedenis van de Chinese oudheid waarover alle auteurs het eens zijn is 841 v. Chr. In dat jaar begon Gong He het regentschap voor de Zhou-koning Xuan Wang.
[bewerk] Traditionele chronologie
De traditionele chronologie gaat terug op berekeningen van Liu Xin (46 v. Chr - 23 n. Chr.) die in de tweede helft van de eerste eeuw n. Chr. in de Hanshu zijn opgenomen. Hieruit kan worden bepaald dat de Westelijke Zhou 341 jaar, de Shang 644 en de Xia 439 jaar regeerden. Uitgaande van 771 v. Chr. als het einde van de Westelijke Zhou dynastie begon de Zhou-dynastie dan 1122, de Shang-dynastie 1766 en de Xia-dynastie 2205.
[bewerk] Bamboe-annalen
Volgens de Bamboe-annalen regeerde de Westelijke Zhou 280 jaar, de Shang 508 en de Xia 431 jaar. Uitgaande van 770 v. Chr. als het begin van de Oostelijke Zhou betekent dit dat de Zhou-dynastie 1050 begon, de Shang-dynastie 1558 en de Xia-dynastie 1989.
[bewerk] Shiji
Sima Qian geeft in zijn Shiji ook een opsomming van regionale feodale heersers gedurende Westelijk Zhou, met lengte van hun regeringen. Door terug te rekenen vanaf 841 v. Chr. kan worden bepaald dat in 998 Bo Kao als hertog van Lu aan de macht kwam. Zijn voorganger, Bo Qin, regeerde 46 jaar en was gelijktijdig met koning Cheng van Zhou aan de macht gekomen. Dat zou dan 1044 zijn geweest. Hiermee stemt Sima Qian precies overeen met de Bamboe-annalen, waaruit ook 1044 kan worden berekend voor het begin van de regeerperiode van Cheng. Omdat volgens Sima Qian de voorganger van Cheng, koning Wu, drie jaar korter regeerde dan volgens de Bamboe-annalen, begint Westelijk Zhou volgens de Shiji dan ook drie jaar eerder, 1047 v. Chr.
Voor de Mythische tijd, de Xia-dynastie en de Shang-dynastie geeft de Shiji niet aan hoe lang de de heersers regeerden.
[bewerk] Moderne bewerking van de Bamboe-annalen
Volgens de door Wang Guowei eind 19e eeuw gereconstrueerde versie van de Bamboe-annalen regeerde de Westelijke Zhou 257 jaar, de Shang 496 en de Xia 471 jaar. Uitgaande van 770 v. Chr. als het begin van de Oostelijke Zhou betekent dit dat de Zhou-dynastie 1027 begon, de Shang-dynastie 1523 en de Xia-dynastie 1994.
[bewerk] Archeologische data
Op basis van archeologische vondsten worden de dynastieke periodes nu minder exact vastgesteld. Voor Westelijk Zhou geldt nu de periode 11de eeuw v. Chr. - 771 v. Chr., voor Shang 16de - 11de eeuw en (hoewel niet unaniem) voor Xia 21ste - 16de eeuw (waarvan voor de Erlitou-periode 19de - 16de eeuw).
[bewerk] Het Xia Shang Zhou Chronologie Project 1996-2000
Het Xia Shang Zhou Chronologie Project is een in 1996 door de regering van de Volksrepubliek China ingestelde multi-disciplinaire commissie. Zij maakte in 2000 haar onderzoeksresultaten bekend:
- Xia-dynastie (17 koningen) 2070-1600 v. Chr.
- Shang-dynastie
- Vroege Shang-dynastie (19 koningen) 1600-1300 v. Chr.
- Late Shang-dynastie (12 koningen) 1300-1046 v. Chr.
- Westelijke Zhou-dynastie 1046-771 v. Chr.
[bewerk] Xia-dynastie
De Xia-dynastie (ca. 2033-1766 v. Chr.) was de eerste dynastie in China die in historische verslagen werd beschreven.
In de dynastie van Xia werd de erfelijke monarchie uit de tijden van de legendarische Gele Keizer hervat. De dynastie begon met een periode waarin een familie of clan alles in de natie controleerde. Het was ook tijdens deze periode dat de Chinese beschaving een rechtsstructuur ontwikkelde met zowel een burgerlijke overheid als een strafsysteem voor wettelijke overtredingen. Uit dit systeem kwamen de vroegste vormen van Chinese wettelijke codes voort.
De landbouw werd reeds intensief bedreven in de tijd van de Xia-dynastie. Volgens legenden werden er in die tijd ook al alcoholische dranken gebrouwen. Om de productie van de landbouw bij te houden en te verhogen, werden de eerste kalenders vervaardigd. Sommige wetenschappers beweren dat de traditionele Chinese kalenders uit de Xia-tijd stammen. Eveneens werd er vee gehouden. Naar verluidt werden er onder andere paarden gehouden, die een speciale betekenis in de dynastie hadden. Er vond waarschijnlijk handel in klei en brons plaats.
Van Jie, de laatste heerser van de dynastie, wordt gezegd dat het een corrupte koning was. Hij werd onttroond door T'ang, de leider van het Shang-volk uit het oosten.
[bewerk] Shang-dynastie
De Shang-dynastie (ca. 1766-1122 v. Chr.) was de eerste echte dynastie van China, waarvan men altijd gedacht heeft dat het een mythe was, maar er werden wel erg veel voorwerpen uit deze tijdsperiode gevonden. zoals orakelbotten, kettingen, potten, brons. Handelaren verkochten deze voorwerpen voor een flinke som geld. De voorwerpen zijn vooral gevonden rond de middenloop van de Gele Rivier Huang He. Dit was het kerngebied van de Shangdynastie.
Toen in de twintigste eeuw China geteisterd werd door revoluties en oorlogen gingen archeologen opzoek naar de wortels van de Chinese natie. Ze vonden harde bewijzen voor het bestaan van de Shangdynastie.
De Shangdynastie is de eerste echte dynastie waar men zeker van weet dat het bestaan heeft. Volgens de Chinese geschiedenis begon de dynastie toen T’ang, een man die veel wijsheid bezat, de toenmalige heerser Chieh van zijn troon stootte. De begin- en eindtijd van de Shangdynastie is niet helemaal zeker.
[bewerk] Zhou-dynastie
De Zhou-dynastie (eind 10e eeuw-256 v. Chr.) volgde de Shang-dynastie op en ging vooraf aan de Qin-dynastie in China. De Zhou-dynastie hield langer stand dan elke andere dynastie in de geschiedenis van China. Het is onder deze dynastie dat het concept van het Hemels Mandaat wordt geconcipieerd.
Het Hemels mandaat vestigde de veronderstelde goddelijke voorvader van Zhou, Tian-Huang-Shangdi, boven de goddelijke voorvader van de Shang-dynastie, Shangdi. De doctrine verklaarde en rechtvaardigde de nalating van Xia en Shang en steunde terzelfdertijd de legitimiteit van huidige en toekomstige heersers. De Zhou-dynastie werd opgericht door de familie Ji en had zijn hoofdstad in Hao (dichtbij de huidige stad Xi'an). De vroege Zhou-dynastie deelde de taal en de cultuur van Shang (Yin), maar breidde zich tegelijkertijd uit door verovering en kolonisatie.
Rond 318 v. Chr. ontstond het rijk van het Xiong Nu-volk. Zij vielen China vaak lastig door de Zijderoute te blokkeren.
In de westelijke historiografie wordt de Zhou-dynastie vaak bestempeld als feodaal, omdat de vroege gedecentraliseerde controle van Zhou vergelijking met de middeleeuwse regering in Europa oproept. In de Chinese marxistische historiografie wordt de Zhou-dynastie aangemerkt als het begin van de feodale fase van de Chinese geschiedenis.
[bewerk] Qin-dynastie
De Qin-dynastie (ca. 221-206 v. Chr.) werd gesticht door de eerste keizer, Qin Shi Huangdi (wat 'Eerste keizer van de Qin' betekent), die China voor het eerst volledig verenigde.
Na Qin's dood regeerde zijn zoon slechts vier jaar, waarna het land weer in chaos verviel. In 206 v. Chr. werd de Qin-dynastie voorgoed omver geworpen door rebellen onder leiding van Liu Bang, de eerste keizer van de Han-dynastie.
[bewerk] Han-dynastie
De Han-dynastie (206 v. Chr.-220 n.Chr.) werd China officieel een confuciaanse staat en bloeide het land op: de landbouw, de ambachten en de handel floreerden en de bevolking bereikte het aantal van 50 miljoen.
Ondertussen breidde het imperium zijn politieke en culturele invloed uit in Vietnam, Centraal-Azië, Mongolië en Korea alvorens het definitief onder een combinatie van binnenlandse en externe druk instortte. De periode wordt verdeeld in twee subperiodes, namelijk de vroegere Han-dynastie (Qian Han 前 漢) of de Westelijke Han-dynastie (Xi Han 西 漢) 206 v. Chr. - 9 v. Chr. en de recentere Han-dynastie (Hou Han 後 漢) of de Oostelijke Han-dynastie (Dong Han 東 漢) 25 - 220 na Christus. De dynastie werd opgericht door de familie Liu. Tussen deze periodes was een turbulente onderbreking, waarin keizer Wang Mang over China regeerde.
[bewerk] Verder lezen
- E.H. Parker, Ancient China Simplified, Londen, 1908. (Public Domain!)
[bewerk] Externe links
- Ancient China, in Exploring Ancient World Cultures. An Introduction to Ancient World Cultures on the World-Wide Web (1997).
- China. The Empire of Ancient China, ancienthistory.about.com (2006).
Periodes in de Chinese geschiedenis |
---|
Prehistorie | Oudheid | Keizerrijk | Republiek | Volksrepubliek |
China |