Sicilia

E Vicipaedia

Ubi in Italia Sicilia regio est sita.

Sicilia (sub eodem nomine Sicule et Italice) est insula et regio prima Italiae id quod ad territorium pertinet. Sicilia est etiam insula maxima Maris Mediterranei.

Plus quam quinque milliones homines eam habitant. Caput Siciliae est Panormus (Sicule: Palermu) cum 750,000 incolibus. Alia magna oppida sunt Catina, Messana (Messina) et Syracusae (Sarausa).

Index

1 Loci principes et provinciae

[recensere] Loci principes et provinciae

Panormus ( Italice Palermo) urbs, quae caput regionis est.

Agrigentum (Italice Agrigento)
Catina ^[1] (Italice Catania)
Drepanum ^[2] (Italice Trapani)
Haenna (Italice Enna)
Messana (Italice Messina)
Nissa^[3] (Italice Caltanissetta)
Ragusa ^[4](Italice Ragusa)
Syracusae (Italice Siracusa)

[recensere] Notae

↑ Campanini - Carboni, Vocabolario Latino - Italiano ; Italiano - Latino, Torino 1961
↑ idem
↑ it:wiki it:Caltanissetta
↑ Fontes desiderati (addito fonte, hanc formulam remove)

[recensere] Urbes minores

Abacaenum (Tripi)
Acrae seu Palatiolum (Palazzolo Acreide)
Adranum (Adrano)
Aggrena (San Filippo del Mela)
Augusta Leontinorum (Augusta)
Calata Hieronis (Caltagirone)
Calloniana urbs (Calascibetta)
Camicus (Comitini)
Claromons (Chiaramonte Gulfi)
Drepanum
Fortalitium seu Fortis mons (Forza d'Agrò)
Galeria (Gagliano Castelferrato)
Halicyae (Salemi)
Hyccara (Carini)
Hyspicae Fundus (Ispica)
Leopolis (San Leone)
Longarium (Calatafimi-Segesta)
Masaris seu Mazara (Mazara del Vallo)
Minae (Mineo)
Motyum (Naro)
Mystratum (Mistretta)
Netum (Noto)
Palatium Adriani (Palazzo Adriano)
Piacus (Piazza Armerina)
Regale castrum (Castroreale)
Regalis mons (Monreale)
Rhybdus (Riesi)
Schera (Calogero)
Sergentium (Gerbini)
Ad Labodas aquas (Sciacca)
Tricalum (Caltabellotta)
Xuthia (Sutera)

[recensere] Montes

Aetna mons maximus et ignifer in Sicilia est. Interdum Aetna hominibus periculosus est propter ignem, saxa, fumos perniciosos.

[recensere] Fluvii

Simaethus (Simeto)
Tauromenius (Alcantara)

[recensere] Historia

Saeculum 8 a.C.n.: Elymi et Sicani et Siculi, populi antiqui, in insulam Siciliam veniunt. Cultura Graeca introducitur; variae urbes Graecae in Sicilia fundantur.
550-450 a.C.n.: Siciliae occidentalis pars sub potestate Carthaginis.
415-413 a.C.n.: Athenarum expeditio in Siciliam. Syracusani Athenas vincunt.
264-241 a.C.n.: Primum Bellum Punicum inter Romam et Cartaginem. Carthago Siciliam et insulas Lipares amittit.
227 a.C.n.: Sicilia prima provincia imperii Romani fit. Solum Syracusae usque ad annum 212 a.C.n. sub potestate tyrannorum Hellenicorum (e.g Hieron II) remanet.
218-201 a.C.n.: Secundum Bellum Punicum - Urbes Syracusae et Acragas (Agrigento recens) cum Carthagine se sociant sed anno 212 vel 210 a.C.n. a Romanis vincuntur.
212 a.C.n.: Primum Bellum Macedonicum inter Romam Macedoniamque - Romani urbem Graecam Syracusas expugnant et provinciae Siciliae addunt.
136-132 a.C.n.: Prima rebellio servorum in Sicilia quae postremo a Romanis opprimitur.
104-101 a.C.n.: Secunda - etiam infructuosa - rebellio servorum in Sicilia
440 p.C.n.: Incursio Vandalorum in Siciliam cui Gothi sequuntur.
535: Insula ab imperio Byzantio vincitur.
827: Saraceni in Siciliam invadunt.
1139: Roger II a Hauteville a papa Innocentio II Siciliae rex coronatur.
1194-1197: Henricus VI
1197-1250: Fridericus II (* 1194), nepos Friderici I (Barbarossa) et Rogeri II. Ab additamento Siciliae in Regnum Sacrum Romanum se abstinet.
1265: Papa Gallica Clemens IV hanc insulam Carolo I a Anjou dat.
1282: Rebellio populi Siciliani contra dominos a Anjou. Ex eo Sicilia a Petro III ab Aragonia regnatur.
1302: Pax a Caltabellotta - Sicilia denique Aragoniae datur (Fredericus a Aragonia).
1412: Sicilia pars Aragoniae fit. Ab anno 1504 etiam pars Hispaniae est.
1647: Rebellio infructuosa contra Hispaniam Panormi (Palermo recens)
1674: Rebellio infrucuosa contra Hispaniam Messinae
1713: Sicilia domui regnatrici a Savoia datur.
1720: Sicilia Habsburgis traditur
1735: Hispania (domus regnatrix Bourbon) iterum accipit hanc insulam.
1816: Ferdinandus IV (1751-1825, filius Hispaniae regis Caroli III) Siciliam et Neapolim unit sic creans Regnum utriusque Siciliae (Regno delle due Sicilie). Ferdinandus sibi imposuit nomen Ferdinandi I.
1861, Mense Martio: Ioseph Garibaldi (1807-1882) cum copiis Siciliam invadit et eam vincit.
1861, 14. Martii: Sicilia pars novi Regni Italiae fit.
1922-1943: Benedictus Mussolini (1883–1945), fascalis factionis dux, in Italia dominatur.
1943, 10. Julii: Civitates Americae Unitae et Regnum Unitum copias in Sicilia exponunt.
1943, 25. Julii: B. Mussolini se abdicat et apprehenditur.
1946, 18. Junii: Respublica Italia fundatur.

[recensere] Vide etiam

Italiae regiones
Aprutium \| Apulia \| Calabria \| Campania \| Aemilia et Romania \| Forum Iulii et Venetia Iulia \| Langobardia \|Latium \| Liguria \| Lucania \| Marchiae \| Molensis \| Pedemontium \| Sardinia \| Sicilia \| Tuscia \| Tridentinum et Tirolum Meridionale \| Umbria \| Vallis Augustana \| Venetia