ჰერაკლიუმის ბრძოლა
ვიკიპედიიდან
| ჰერაკლიუმის ბრძოლა | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| პიროსთან ომის ნაწილი | |||||||
 რომის და ტარენტიუმის ომში მნიშვნელოვანი ადგილები |
|||||||
|
|||||||
| მხარეები | |||||||
| რომის რესპუბლიკა | დიდი საბერძნეთი, ეპიროსი | ||||||
| მეთაურები | |||||||
| პუბლიუს ვალერიუს ლევინუსი | პიროსი ეპიროსიდან | ||||||
| სიძლიერე | |||||||
| 39,000 ქვეითი, 6,000 მხედარი | 31,500 ქვეითი, 4,000 მხედარი 20 საბრძოლო სპილო | ||||||
| დანაკარგები | |||||||
| 7,000 | 4,000 | ||||||
| პიროსთან ომი |
|---|
| ჰერაკლიუმი – ასკულუმი – ბენევენტუმი |
ჰერაკლიუმის ბრძოლა იყო რომაელებსა და პიროსის მეთაურობით ბერძნებს შორის პირველი ბრძოლა. ამ ბრძოლაში რომაელებმა პირველად ნახეს საბრძოლო სპილოები და თავისი დამარცხებაც სწორედ ამ ცხოველებისადმი შიშს მიაწერეს.
სექციების სია |
[რედაქტირება] წინაისტორია
ძვ. წ. III საუკუნისთვის რომს უკვე დამორჩილებული ყავდა იტალიის ერების უმეტესობა. თავისუფლება შეინარჩუნეს მხოლოდ აპენინის ნახევარკუნძულის ჩრდილოეთით გალებმა და სამხრეთით დიდმა საბერძნეთმა. ძვ. წ. 280ან წლებში კი რომსა და ტარენტიუმს შორის კონფლიქტი მომწიფდა. ტარენტიუმელებმა დახმარებისთვის ეპიროსის მეფეს პიროსს მიმართეს, რომელიც მალევე ჩამოვიდა იტალიაში. პიროსის და რომაელების ჯარებს შორის პირველი შეტაკება ჰერაკლიუმთან მოხდა.
ეს ბრძოლა ორივე მხარისთვის რთული იყო, რადგან მოწინააღმდეგეები ერთმანეთს სრულიად არ იცნობდნენ. პიროსის წარმოდგენაში რომაელები კარგი მეომრები, თუმცა ველური ბარბაროსები იყვნენ, ხოლო რომაელებისთვის ეს პირველი შეტაკება იყო ბერძნებთან და მათ პირველად ნახეს საბრძოლო სპილოები.
[რედაქტირება] ბრძოლის მიმდინარეობა
პიროსი დაბანაკდა პანდოსიუმსა და ჰერაკლიუმს შორის, რომაელთა ბანაკის მახლობლად. პიროსმა ღამით დაზვერა რომაელთა ბანაკი და როდესაც ნახა თუ რა წესრიგი სუფევდა იქ გადაწყვიტა დალოდებოდა მოკავშირეებს და მხოლოდ შემდეგ დაეწო ბრძოლა, მაგრამ რომაელებმა არ აცალეს მას და მალევე გადმოკვეთეს მდინარე.
რომაელებსა და ბერძნებს შორის გაიმართა ბრძოლა, პიროსი გამოირჩეოდა თავისი სამოსით და იარაღით, იგი ყველგან ასწრებდა მისვლას და ხელმძღვანელობდა ბრძოლას. ბრძოლის დროს ერთერთი იტალიელი დაედევნა პიროს და სცადა მისი მოკვლა, მაგრამ დროულად იქნა შემჩნეული ბერძნების მიერ და მოკლული. ამის შემდეგ პიროსმა თავის მიახლოვებულ პირს მეგაკლოსს გაუცვალა ტანსაცმელი და იარაღი, თვითონ კი შეუტია რომაელებს.
რომაელებსა და ბერძნებს შორის სასტიკი ბრძოლა გაიმართა, ამბობდნენ რომ მათ ერთმანეთს შვიდჯერ დაახევინეს უკან. იარაღის გაცვლამ კი კინაღამ დაღუპა პიროსი. რომაელები გაეკიდნენ მეგაკლოსს და მოკლეს იგი. პიროსის მუზარადი ხელიდან ხელში გადადიოდა, რომაელებმა ხმამაღალი ყვირილით აღნიშნეს მეფის სიკვდილი, ბერძნები კი დაითრგუნნენ. პიროსს მოუწია მეომართა რიგებში გავლა რათა მათ დაეჯერებინათ რომ იგი ცოცხალია.
ასე პიროსმა შეძლო მდგომარეობის გამოსწორება. ბრძოლის ბოლოს რომაელები შეავიწროვეს სპილოებმა. რომაელებს არ ყავდათ მანამდე ნანახი ეს ცხოველები და უცნობმა ცხოველებმა ისინი ძალიან შეაშინა, ცხენები კი სპილოების დანახვისას გიჟებივით გარბოდნენ და აღარ ემორჩილებოდნენ მხედრებს. პიროსი თესალიელ მხედრებთან ერთად თავს დაესხა არეულ რომაულ ჯარს და გააქცია ისინი.
იერონიმეს ცნობებით რომაელებმა დაკარგეს 7 000 მეომარი და ბერძნებმა 4 000, ხოლო დიონისეს ცნობებით რომაელებმა დაკარგეს თითქმის 15 000, ხოლო ბერძნებმა 30 000. ისტორიკოსების მიერ იერონიმეს ცნობები უფრო სანდოა.
[რედაქტირება] შედეგები
ამ ბრძოლის შედეგად მიუხედავად რომაელთა დამარცხებისა, პიროსმა სწორად შეაფასა მათი ბრძოლისუნარიანობა და ხანგძლივი დიპლომატიური მოლაპარაკებებით სცადა კონფლიქტის მშვიდობიანი გზით მოგვარება. მაგრამ რომაელები არ გატეხა ბრძოლაში წაგებამ და ისინი არ დათანხვდნენ მშვიდობაზე სანამ პიროსი არ დატოვებდა იტალიას.
[რედაქტირება] წყაროები
