سیاوش شهشهانی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

سیاوش شهشهانی

دکتر سیاوش میرْشَمس شَهْشَهانی (متولّد ۱۰ خرداد ۱۳۲۱ در تهران)، محقق و استاد ایرانی ریاضیات است. وی در حال‌حاضر استاد دانشکده علوم ریاضی دانشگاه صنعتی شریف و رپیس واحد ثبت دامنه اینترنتی ir.است.

زمینهٔ فعالیت و تحقیقات او در ریاضیات، عموماً سیستم‌های دینامیکی است.

[ویرایش] زندگی

وی در سال ۱۳۲۱ در تهران متولّد شد. طیَّ سالهای ۱۳۳۳ تا ۱۳۳۹، دوره‌های اول و دوم تحصیلات متوسطه را در «دبیرستان اندیشه» و «دبیرستان هدف ۱» گذراند و در سال ۱۳۳۹ تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی در رشتهٔ ریاضیات در کالج هوپ در ایالت میشیگان در کشور امریکا آغاز نمود و سپس از سال ۱۳۴۰ تحصیل در این رشته را در دانشگاه کالیفرنیا در برکلی ادامه داد. او مدرک کارشناسی خود را در سال ۱۳۴۳ (۱۹۶۴ (میلادی)) دریافت نمود و در همان سال شرکت در دورهٔ تحصیلات تکمیلی را در همان دانشگاه آغاز کرد.

وی در سال ۱۳۴۸ پس از دفاع از رسالهٔ دکتری خود با عنوان «نظریهٔ سرتاسری معادلات دیفرانسیل مرتبهٔ دوم عادی روی خمینه‌ها» و تحتِ راهنماییِ استیو اسمیل مدرک دکترای خود را دریافت نمود و از همان سال به تحصیل در دانشگاه برکلی پرداخت که تا سال بعدی (۱۳۴۹، ۱۹۷۰ (میلادی)) ادامه داشت.

در سالهای بعدی وی بعنوان استادیار در دانشگاههای نورث‌وسترن در ایلینوی (سال ۴۹ و ۵۰)، دانشگاه ویسکانیسن در مدیسن (سال ۵۰ تا ۵۲)، و دانشگاه میشیگان در ان‌اربر (سال ۵۲ و ۵۳) حضور یافت. او در سال ۱۳۵۳ پس از بازگشت به ایران، به عضویّت هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف درآمد. در سال ۱۳۵۸ وی به رتبهٔ استادی در این دانشگاه رسید. در همین سال با دکتر الهه الهی ازدواج کرد. ایشان دو فرزند به نام‌های «سپهر» و «سهراب» دارند.

وی از سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۷ ریاست دانشکده علوم ریاضی دانشگاه صنعتی شریف را بعهده داشته است و از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۳ بعنوان رئیس بخش ریاضی «مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات» - که امروزه با نام «پژوهشگاه دانش‌های بنیادی» شناخته می‌شود - فعالیّت نموده است.

شهشهانی از سال ۱۳۶۷ عضو هیئت تحریریهٔ مجلهٔ نشر ریاضی بوده و از سال ۱۳۷۰ تا ۱۳۸۴ ^{[نیاز به ذکر منبع]} مدیریّت مسئول آن را برعهده داشته است.

وی در سال ۱۳۶۸ قائم‌مقام مرکز تقحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات می‌گردد. همچنین او در زمان برقراری اولین اتصال اینترنت در ایران که در این مرکز انجام گرفت، نقشی فعّال در این زمینه ایفا کرد.^[۱]

وی از شهریور ۱۳۸۲ عضو گروه زبان و رایانه‌ فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز هست.^{[نیاز به ذکر منبع]}

[ویرایش] افتخارات

دکتر سیاوش شهشهانی در سال ۱۳۸۲ به عنوان چهره ماندگار ریاضیات کشور معرفی شد. ^[۲]

همچنین در روز سه‌شنبه ۷ بهمن ۱۳۸۲ در مراسمی لوح تقدیر انجمن ترویج علم ایران را «به جهت راه اندازی اولین ارتباط اینترنتی در ایران و تلاش برای ثبت نام دامنهٔ 'ir' در دنیا»^[۳] به دکتر شهشهانی اهدا نمود.

[ویرایش] آثار

[ویرایش] کتاب‌ها

تألیف

اسرار مکعب روبیک، نشر نو، تهران، ۱۳۶۱.

ترجمه

جان میلنر، توپولوژی از دیدگاه حساب دیفرانسیل، مؤسسه انتشارات علمی دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ۱۳۵۸؛
(با محمد جلوداری‌ممقانی) آندره ویل، نظریهٔ اعداد، شرکت سهامی انتشارات خوارزمی، تهران، ۱۳۶۹.

[ویرایش] مقالات

انگلیسی

"Second order ordinary differential equations on differentiable manifolds", Global Analysis (Proc. Sympos. Pure Math. Vol. XIV, Berkeley, Calif., 1968), Amer. Math. Soc., Providence, R.I., 1970, pp. 265-272;
"Symplectic structures on integral manifollds", Indiana Univ. Math. J. 23 (1973/74), 209-211;
Some examples of dynamical systems", Control Theory and Topics in Functional Analysis (Internat. Sem., Internat. Center Theort. Phys., Trieste, 1974), Vol. Internat. Atomic Energy Agency, Vienna, 1976, pp. 227-234;
"A new mathematical framework for the study of linkage and selection", Mem. Amer. Math. Soc. 17 (1979), no. 211;
Periodic solutions of polynomial first order differential equations", Nonlinear Anal. 5 (1981), no. 2, 157-165.

فارسی

«سیر تاریخی فلسفهٔ ریاضیات»، فرهنگ و اندیشهٔ ریاضی، شمارهٔ اول (۱۳۶۵)، ۱۵-۴۰؛
«تصویرهایی از برکلی»، پیک ریاضی، شمارهٔ ۳ و ۴ (۱۳۶۵)، ۱۵۱-۱۷۰؛
«خمهای جبری»، نشر ریاضی، سال ۱، شمارهٔ ۲ (۱۳۶۷)، ۸۵-۹۶؛
«سی و سه مسألهٔ قدیمی از مجلهٔ مانتلی»، نشر ریاضی، سال ۲، شمارهٔ ۳ (۱۳۶۸)، ۲۲۸-۲۳۰؛
«ریاضیات عمومی برای رشتهٔ ریاضی لازم است»، نشر ریاضی، سال ۳، شمارهٔ ۳ (۱۳۶۹)، ۹۹-۱۰۳؛
«پدیدهٔ هشترودی تکرارشدنی نیست»، نشر ریاضی، سال ۴، شمارهٔ ۱ و ۲ (۱۳۷۰)، ۷۲-۷۳؛
«مجله‌های ریاضی جهان و کتابخانه‌های ریاضی ایران»، نشر ریاضی، سال ۴، شمارهٔ ۳ (۱۳۷۱)، ۴۵-۵۱؛
«۲۵ سال واقع‌گرایی: حماسهٔ پیروزی لاک‌پشت»، یادنامهٔ بیست و پنج سال کنفرانس ریاضی'، دانشگاه صنعتی شریف، ۱۳۷۳، صص. ۷۹-۸۳؛
«المپیاد، اعزام دانشجو، و فرار مغزها»، نشر ریاضی، سال ۸، شمارهٔ ۱ (۱۳۷۵)، ۷۵-۷۶؛
(با یحیی تابش و امیدعلی کرمزاده) «در دفاع از المپیاد»، نشر ریاضی، سال ۸، شمارهٔ ۲ (۱۳۷۶)، ۲-۳؛
(با احمد شفیعی ده‌آباد) «زنده‌باد دترمینان!»، نشر ریاضی، سال ۸، شمارهٔ ۲ (۱۳۷۶)، ۴۵-۴۶؛
«سیر و سفری در جهان اعداد» (نقد دو کتاب)، نشر ریاضی، سال ۹، شمارهٔ ۲ (۱۳۷۷)، ۵۴-۵۷؛
«گزارشی از بحران مجله‌های پژوهشی ریاضی»، نشر ریاضی، سال ۱۰، شمارهٔ ۱ (۱۳۷۸)، ۷۱-۷۲؛
«همینگ، روئل، و سیارهٔ دوردست»، نشر ریاضی، سال ۱۱، شمارهٔ ۱ (۱۳۷۸)، ۷۱-۷۲؛
«ریاضیات چیست؟» (نقد کتاب)، نشر ریاضی، سال ۱۲، شمارهٔ ‍۱ و ۲ (۱۳۸۰)، ۶۸-۷۰؛
«دربارهٔ راهبری اینترنت»، سومین نشست تخصصی-علمی برنامه‌های مشارکت ایران در دومین مرحله اجلاس جهانی سران در باره جامعه اطلاعاتی، ۱۳۸۳.

ترجمه

اف.ج. آلمرگن و ه‍.منتمگری، «مدالهای فیلدز سال ۱۹۷۴»، بولتن انجمن ریاضی ایران، شمارهٔ ۳ (۱۳۵۳)، ۳۸-۵۲؛
رنه توم، «آیا ریاضیات 'نوین' اشتباهی آموزشی و فلسفی است؟»، بولتن انجمن ریاضی ایران، شمارهٔ ۵ (۲۵۳۵)، ۷-۲۳.

[ویرایش] پانویس‌ها

↑ ماهنامهٔ دنیای کامپیوتر و ارتباطات
↑ گزارش سومین همایش چهره‌های ماندگار
↑ خبرگزاری مهر.

[ویرایش] منابع

داستان ورود اینترنت به ایران؛ گفتگو با سیاوش شهشهانی، ماهنامهٔ دنیای کامپیوتر و ارتباطات، شمارهٔ ۴۴؛
تابش، یحیی؛ صفری، پدرام؛ لاجوردی، کاوه (گردآورندگان). شصت‌سالگیِ سیاوش شهشهانی، تهران: دانشگاه صنعتی شریف، چاپ اول، ۱۳۸۱؛
ششمین جایزه ترویج علم ایران اهدا شد، خبرگزاری مهر، ۸ بهمن، ۱۳۸۲.