Μνημείο του Λυσικράτη
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Το Μνημείο του Λυσικράτη είναι ένα μνημείο της Αθήνας, γνωστό και ως Φανάρι του Διογένους. Βρίσκεται στο κάτω άκρο του ανατολικού κλίτους της Ακρόπολης, στη σημερινή πλατεία του Λυσικράτη και κατά δε τους αρχαίους επί της οδού των Τριπόδων. Πρόκειται περί χορηγικού μνημείου, δηλαδή μνημείου επί του οποίου φερόταν ο τρίπους που δινόταν ως τιμητικό έπαθλο στον χορηγό, που αναλάμβανε τη συγκρότηση του χορού αλλά και τα μέσα διεξαγωγής χορευτικών αγώνων κατά τις επίσημες τελετές. Το προσφερόμενο στον χορηγό έπαθλο το κατέθεταν είτε στο Ιερό του Διονύσου είτε στη γειτονική αυτού οδό των Τριπόδων. Προς μεγαλοπρεπέστερη δε έκθεσή του, το έπαθλο το τοποθετούσαν σε ψηλή βάση, είτε μορφής κίονος (όπως εκείνο του Θρασυμήδους), είτε σε σχήμα ναΐσκου (όπως αυτό του Λυσικράτη).
Το μνημείο αποτελείται από ψηλό τετράγωνο κρηπίδωμα από πωρόλιθο (ύψους 4μ. επί 3μ πλάτους), από μαρμάρινο επ΄ αυτού πεντελίσιο κυκλοτερές οικοδόμημα, σε σχήμα κυκλικού ναΐσκου, περιβαλλόμενο από έξι ημικίονες αττικο-κορινθιακού ρυθμού με θολωτή στέγη. Τα ενδιάμεσα των κιονόκρανων κοσμούνται με ανάγλυφους τρίποδες. Στο εμπρόσθιο δε μέρος του επιστυλίου υπάρχει η επιγραφή:
Έτσι κατά την επιγραφή αυτή το μνημείο έφερε τον άθλο της νίκης χορού παίδων της Ακαμαντίδας φυλής και ανήγειρε αυτό ο Λυσικράτης του Λυσιθείδη κατά την 111η Ολυμπιάδα δηλ. (335-334π.Χ.). Η δε άνω του επιστυλίου ζωφόρος φέρει ανάγλυφη παράσταση από το μύθο της αιχμαλωσίας του Διονύσου από Τυρρηνούς πειρατές. Η στέγη αποτελείται από μονολιθικό θόλο (εκ κυανωπού μαρμάρου από του Υμηττού) διακοσμημένο προς τη κάτω περιφέρεια με έκτυπα κυμάτια, κατά δε τη θολωτή επιφάνεια με φολιδωτά ή λεπιδωτά κοσμήματα. Την επιφάνεια αυτή διατρέχει από δύο πλευρές, από μια σειρά ανθεμίων που καταλήγουν στο ανωφερές κέντρο της στέγης όπου μετασχηματίζονται σε ακανθωτό επίθημα επί του οποίου και στηριζόταν ο χάλκινος τρίποδας, το έπαθλο του Λυσικράτη που το υποστήριζαν δύο αγαλματίδια Σάτυρου και Δελφίνου.
