Oliver Cromwell
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
| Oliver Cromwell | |
|---|---|
 engleski državnik |
|
| rođen: | 25. april, 1599. Huntingdon, UK |
| preminuo: | 3. septembar, 1658. London, UK |
Oliver Cromwell (Huntingdon, 25. april 1599. - London, 3. septembar 1658.), engleski državnik, anti-monarhista i fundamentalni Protestant.
Kada je 1642. izbio između kralja i Parlamenta otvoren sukob i građanski rat došle su do izražaja njegove sposobnosti organizatora i vojskovođe. Njegovi konjanici odigrali su odlučnu ulogu u velikoj pobjedi vojske Parlamenta nad rojalistima kod Marston Moora 1644. godine. Postao je zamjenih vrhovnog zapovjednika vojske Parlamenta. Kralj Čarls I. (en. Charles I) osuđen je na smrt i smaknut 1649., ukinuta je monarhija, a Engleska je postala republika pod nazivom Commonwealth ili Free State[1]. Cromwell je pokorio Irsku i Škotsku, postigao uspjehe ratujući s Nizozemskom i Španijom.
Kao vladar Engleske nosio je doživotu titulu en. Lord Protector[2], koja je jedinstvena titula za britanskog vladara, a imala je različita značenja u toku britanske historije.
[izmijeni] Amanet
Kontroverzan za života i danas je njegov lik dvojako prihvaćen u Velikoj Britaniji. Jedni ga poštuju zbog političkog integriteta i parlamentarnih reformi koje su permanentno otklonile moć monarhije. Njegov kip stoji u dvorištu Westminstera, britanskog parlamenta, kao vječni zaštitnik demokracije u Ujedinjenom Kraljevstvu.
On je također dozvolio Jevrejima da se ponovo nasele u Engleskoj (Jevreji su prvobitno protjerani od strane Edvarda | 1290.).
Drugi ga krive za masovne zločine tokom vojnih kampanji, pogotovo u Irskoj gdje je njegova mržnja prema katolicima prouzrokovala veliki broj žrtava. Inače, Cromwell se za vrijeme svoje vladavine potpuno oslonjao na svoja vjerska ubjeđenja, engleskog Puritanca, te je masovno proganjao katolike i aktivno podsticao Protestantske političke ciljeve[3].
[izmijeni] Bilješke
- ↑ Slobodna država
- ↑ Titula Lord Protector je poništena nakon ponovnog uspostavljanja monarhije u maju 1660. i nije u upotrebi od tada.
- ↑ Npr. britanski parlament je tek krajem 19. stoljeća dozvolio ne-kršćanima da budu poslanici, tj. članovi parlamenta.
Kategorije: Muškarac | 1599 rođenja | 1658 smrti | Biografije | Wikicitat | Engleska | Državnici
