Adolf Ogi
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
 |
Der Artikel isch im Dialäkt „Züridütsch (See)“ gschriibe worde. | |
De Adolf Ogi (* 18. Juli 1942) us Kanderschteeg im Berner Oberland (Schwiiz) isch sit 2001 Sonderberater für "Schport im Dienscht vo Entwicklig und Friede" im Uuftrag vo dr UNO. Voerher isch de Ogi für d SVP während 13 Jahr Mitgliid vo dr Schwiizer Landesregierig (Bundesrat) gsii.
Siini Eltere sind de Adolf und d Anna Ogi, geboreni Wenger. Siin Vater Adolf isch Förschter und Bergfüehrer, sowie Gmeindrat, Präsident vo dr Schuelkommission, Gmeindspräsident und Gmeindskassierer in Kanderschteeg gsii. Am 12. Mai 1972 hät er siini hütigi Frau Katrin, geboreni Marti ghüürate. Zäme händs zwei Chind, de Matthias Adolf und d Caroline.
Inhaltsverzeichnis |
[ändere] Brueflichi Karriere
Nach siinere obligatorische Schuelziit in dr Primarschuel und Oberschtufe hät de Adolf Ogi für drei Jahr in La Neuveville d Handelsschuel bsuecht. Denaa isch er uf London und hät deet en sechsmonatige Kurs a dr Swiss Mercantile School bsuecht. In Formby, i dr Nächi vo Liverpool, hät er für es Praktikum i dr Textilfirma vom düütsche Induschtrielle S. Könnemann gschaffet.
De Ogi hät dänn für zwei Jahre d Leitig vom Verchehrsbüro Meiringe übernaah. 1964 hät er zum Schwiizerische Ski-Verband (SSV) gwächslet. Deet hät er als Assischtent vo de Elsa Roth gschaffet und isch 1975 als Direktor vom Ski-Verband gwählt worde. Während siinere Arbet im Verband hät er de Ski-Fahrer a de Olympische Winterschpiil 1972 zu grossem Erfolg verhulfe.
Per Juli 1981 isch de Adolf Ogi vo siinere Funktion als Präsident vom SSV zruggträte und hät bi dr Intersport Schwiiz de Poschte als Generaldirektor übernaah. Er isch bi dr Intersport zruggträte, woner 1987 in Bundesrat gwählt worde isch.
Siini fehlendi akademischi Uusbildung isch scho oft als Grund gnaah worde, um über ihn z Scherze. Es wird z.B. gseit, er schriibi uf siine Visitencharte hinder siim Name s Chürzel PSK, was für Primarschuel Kanderschteeg schtaht.
[ändere] Politischi Karriere
[ändere] Vor dr Wahl in Bundesrat
Dur siini Arbet im Ski-Verband isch de Ogi schwiizwiit bekannt worde. Drum händ verschiedeni Parteie versuecht, ihn für e Nationalratskandidatur z gwünne. Siini Schwiegereltere sind Mitglied vo dr Schwiizerische Volkspartei SVP gsii, dere isch er 1978 au biiträte. Für d Nationalratswahle 1979 hät er dänn für die Partei kandidiert und isch mit eme sehr guete Ergebnis gwählt worde. Er hät 56'235 Schtimme gunne und hät vo deet aa de Kanton Bern i dr grosse Chammere verträte.
Im Jahr 1984 isch de Ogi zum Präsident vo dr SVP Schwiiz gwählt worde.
Für d Bundesratswahle vo 1987 hät sich de Adolf Ogi parteiintern im Zentralvorschtand gege de Regierigsrat Peter Schmid, de Brüeder vom schpätere Bundesrat Samuel Schmid, duresetze chönne und isch vo dr Partei als Kandidat nominiert worde. Im erschte Wahlgang vo de Wahle vom 9. Dezember 1987 hät de Ogi 114 vo de fürs absolute Mehr notwendige 121 Schtimme erreicht. Einigi bürgerlichi Politiker händ de Ogi nöd im erschte Wahlgang gwählt, um ihn für siis Verhalte bi dr Wahl vom Otto Stich z beschtrafe. Damals hät er sich für d Kandidatin Lilian Uchtenhagen iigsetzt ghaa. Einigi vo siine Kontrahente sind au dr Meinig gsii, nur 8 Jahr Politik seied zchurz, um grad Bundesrat z werde. Im zweite Wahlgang isch de Ogi dänn mit 132 Schtimme zum Nachfolger vom Leon Schlumpf gwählt worde.
[ändere] Als Bundesrat
Nach siinere Wahl in Bundesrat sind fascht alli Attacke gege siini Person verschtummt. Vo 1988 bis 1995 isch er em Eidgenössische Verchehrs- und Energiewirtschaftsdepartement vorgschtande. Nach eigener Uussaag hät er die Uufgaab gliebt. Siini gröschti Uufgaab i dem Departement isch d NEAT gsii, wo zu dem Ziitpunkt em Volch zur Abschtimmig vorgleit worde isch und für die er mit grossem Elan gworbe hät. D Abschtimmung hät de Ogi klar gwunne, s Projekt isch aber dur die demit verbundene Chöschte immer meeh i d Kritik choo. Vor allem dr Finanzminischter Otto Stich hät sich defür iigsetzt, dass d NEAT finanzierbar worde isch. Schliesslich hät de Ogi müesse zuegee, dass d Chöschte bi dr Abschtimmig beschönigt worden seied.
Siini gröschte Niderlaag isch wohl d Aanaahm vo dr Alpeinitiative am 20. Februar 1994 durs Volch gsii. D Initiative hät de Verlaad vom Verchehrs uf d Schine und en Schtopp vom Uusbau vo Transitschtrasse gforderet. De Ogi hät sich nach dere Abschtimmig als schlechte Verlüürer erwise. Drum händ immer meeh Lüüt en Rücktritt vom Ogi als Verchehrsminischter gforderet, vor allem au s Initiativkomitee.
Am 1. Oktober 1995 hät de Ogi dur en Beschluss vom Gsamtbundesrat gege siin Wille s Militärdepartement müesse überneehn wo nach em Endi vom Chalte Chrieg nur noch wenig prestigeträchtig gsii isch. Das Departement isch 1997 zu "Eidgenössisches Departement für Verteidigung, Bevölkerungsschutz und Sport" (VBS) umbenännt worde. Er hät sich i dere Ziit verantwortlich zeichnet für de Biitritt vo dr Schwiiz zum NATO-Programm Partnerschaft für den Frieden. Au sorgt er 1999 für d Entsendig vo schwiizerische Soldate "Swisscoy" in Kosovo. I dere Aaglegeheit hät dr Bundesrat de Zorn vom Christoph Blocher und dem siinere Aktion für eine unabhängige Schweiz (Auns) uf sich zoge. "Wollen Sie, dass Ihr Sohn im Sarg zurück kommt", häts uf Werbeplakate vo de Blocher-Aahänger gheisse, ergänzt durch grausami Chriegsbilder. De Ogi hät au e drastischi Reduzierig vom Armeebeschtand planet und hät siini Soldate oft für Aktione wie d Besiitigung vo Unwetterschäde oder Sicherig vo Kongress iigsetzt. Während em Ogi siinere Ziit im VBS händ sich d Affäre Nyffenegger und Bellasi ereignet.
1998 hät sich de Adolf Ogi zum Präsident vo dr Olympiakandidatur vo Sion 2006 wähle laa. Er hät viil Ziit und Elan für die Kandidatur inveschtiert. Imene sehr schtarch kritisierte Entscheid hät dänn aber Turin vor em Favorite Sion di Olympische Winterschpiil 2006 gwunne.
De Adolf Ogi isch Bundespräsident gsii i de Jahre 1993 und 2000 und Vizepräsident i de Jahre 1992 und 1999.
[ändere] Nach dr Ziit als Bundesrat
Am 18. Oktober 2000 hät de Adolf Ogi siin Rücktritt als Bundesrat per Endi Jahr bekannt geeh. Nach siim Rücktritt hät er bi dr UNO es Mandat als UNO-Sonderbotschafter für "Schport im Dienscht vo Entwicklig und Friede" übernaah. Er isch debii direkte Berater vom UNO-Generalsekretär Kofi Annan. In dere mit eim symbolische Dollar pro Jahr entlöhnte Tätigkeit engagiert er sich schtarch für s Internationale Jahr vom Schport, wo vo dr UNO für 2005 uusgruefe worde isch. Ihm isch im Jahr 2005 vo de Universität Bern de Ehrendoktor vo dr Philosophisch-humanistische Fakultät verliehe worde. De Ogi hät Aafangs 2006 aakündigt, nach em Uusscheide vom Kofi Annan us em Amt vom UNO-Generalsekretär Endi September 2006 nümme als Sonderbotschafter für Schport zur Verfüegig z schtah.
[ändere] Literatur
- Urs Zurlinden: Der Ogi. Werd Verlag Zürich 2001 ISBN 3-85932-352-0
- Josef Aufdemstroh: Adolf-Ogi-Witze und Anekdoten. Schwarz Walter ISBN 3-9521927-1-6
- Helmut Hubacher: "Ogi - Macht und Ohnmacht". Verlag Opinio 2001 ISBN 3-03-999000-4
[ändere] Weblinks
- Literatuur vo und über Adolf Ogi im Kataloog vor DDB
- Website bei der Uno (Englisch)
- Interview mit Adolf Ogi (Deutsch)
[ändere] Lueg au
| Vorgänger Leon Schlumpf |
Mitgliid im Schwiizer Bundesrat 1988-2000 |
Nachfolger Samuel Schmid |
| Persoonedaate | |
|---|---|
| NAME: | Ogi, Adolf |
| ALTERNATIVNAMEN: | |
| KURZBESCHREIBUNG: | Schweizer Politiker (SVP) |
| GEBURTSDATUM: | 18. Juli 1942 |
| GEBURTSORT: | Kandersteg,Berner Oberland,Schweiz |
| STERBEDATUM: | |
| STERBEORT: | |
Der Artikel basiert uf ´ra freie Ibersetzung vum Artikel „Adolf Ogi“ us dr dytsche Wikipedia.
